به گزارش خبرنگار اقتصادی مشرق ، دکتر احمد مجتهد مشاور سابق رئیس بانک مرکزی در گفت و گو با یک هفته نامه اقتصادی به بررسی سیاست های ارزی بانک مرکزی می پردازد.وی راهکارهایی را که طی آن می توان وضعیت کنونی را از سر گذراند مطرح می کند و تاکید دارد که در این میان نقش بانک مرکزی کلیدی است که خلاصه آن در ذیل این گزارش از نظرتان می گذرد:
* فروش سکه باعث شد بخش قابل توجهی از منابع و نقدینگی جذب شود و جلوی رشد نقدینگی را گرفت و نزدیک 9 میلیون سکه پیش فروش شد که بر اساس آن چندین میلیارد تومان پول از بازار خارج شد .
* نحوه مدیریت در شرایط فعلی به نظر می آید تا اندازه زیادی از کنترل بانک مرکزی خارج شده و مدیریت ارز در حال حاضر به طور کامل تحت نظر بانک مرکزی نیست .
* در سال 1371 تک نرخی شدن ارز می خواست انجام شود که بعد از چهار ماه شکست خورد ، چون منابع کافی نداشتیم و شرایط مساعد نبود . تا زمانی که این شرایط و پیش زمینه های لازم وجود نداشته باشد ممکن است برخی سیاست ها جواب ندهد .
* بعضی از اوقات متاسفانه یک عدم هماهنگی بین مسوولان اقتصاد کشور وجود دارد و این عدم هماهنگی باعث می شود برخی صحبت هایی که رئیس بانک مرکزی می کند با صحبت هایی که سخنگوی اقتصادی دولت انجام دهد متفاوت باشد، در نتیجه این باعث عدم اعتماد خواهد شد . یعنی اثر صحبت هایی را که در زمینه اقتصادی می تواند مثبت باشد را کاهش می دهد .
* یکی از عواملی که در اوایل انقلاب به بی اعتمادی مردم دامن زد این بود که دولت یکسری کوپن بنزین در اختیار مردم قرار داده بود و اعلام کرده بود که این کوپن ها اعتبار دارند ، بنابراین مردم بر مبنای نیاز خود کوپن ها را مصرف کردند در حالی که هنوز این کوپن ها در بازار موجود بود ناگهان دولت اعلام کرد دیگر این کوپن ها اعتبار ندارد ،این اقدام دولت باعث شد که از آن به بعد مردم هر کوپنی را که دریافت می کردند به سرعت تبدیل به کالا می کردند که این اقدام آنها باعث 30 درصدی افزایش تقاضا شد و مردم به سمت مصرف بیهوده سوق داده شدند .
*استقلال بانک مرکزی از محورهایی است که باعث اعتماد مردم به تصمیمات اقتصادی و پولی در کشور می شود .
*در شرایط جنگ به دلیل پائین بودن سود بانک ها مردم رغبت به سپرده گذاری در بانک ها نداشتند و به سمت شرکت های مضاربه ای می رفتند که در مقابل پول دریافتی از از مردم 25 تا 30 درصد سود می دادند .
* بانک مرکزی باید در درجه اول جلوی تورم را بگیرد ، کاهش نرخ تورم و ثبات اقتصادی باید از اولویت های بانک مرکزی حتی در زمان جنگ باشد .
*در همه جای دنیا سخنان رئیس بانک مرکزی مهم است و بر اقتصاد اثر گذاری زیادی دارد ،بنابراین باید حرف هایی که زده می شود همه مسائل کارشناسی در آن مد نظر قرار گرفته شود.
* اگر خریدار و فروشنده بتوانند آزادنه اقدام به خرید و فروش ارز بکنند ،کلاً باعث جمع آوری بازار غیر رسمی ارز می شود ولی اگر محدودیت های زیادی گذاشته شود کماکان بازار غیر رسمی ارز به فعالیت خود ادامه می دهد .
* فروش سکه باعث شد بخش قابل توجهی از منابع و نقدینگی جذب شود و جلوی رشد نقدینگی را گرفت و نزدیک 9 میلیون سکه پیش فروش شد که بر اساس آن چندین میلیارد تومان پول از بازار خارج شد .
* نحوه مدیریت در شرایط فعلی به نظر می آید تا اندازه زیادی از کنترل بانک مرکزی خارج شده و مدیریت ارز در حال حاضر به طور کامل تحت نظر بانک مرکزی نیست .
* در سال 1371 تک نرخی شدن ارز می خواست انجام شود که بعد از چهار ماه شکست خورد ، چون منابع کافی نداشتیم و شرایط مساعد نبود . تا زمانی که این شرایط و پیش زمینه های لازم وجود نداشته باشد ممکن است برخی سیاست ها جواب ندهد .
* بعضی از اوقات متاسفانه یک عدم هماهنگی بین مسوولان اقتصاد کشور وجود دارد و این عدم هماهنگی باعث می شود برخی صحبت هایی که رئیس بانک مرکزی می کند با صحبت هایی که سخنگوی اقتصادی دولت انجام دهد متفاوت باشد، در نتیجه این باعث عدم اعتماد خواهد شد . یعنی اثر صحبت هایی را که در زمینه اقتصادی می تواند مثبت باشد را کاهش می دهد .
* یکی از عواملی که در اوایل انقلاب به بی اعتمادی مردم دامن زد این بود که دولت یکسری کوپن بنزین در اختیار مردم قرار داده بود و اعلام کرده بود که این کوپن ها اعتبار دارند ، بنابراین مردم بر مبنای نیاز خود کوپن ها را مصرف کردند در حالی که هنوز این کوپن ها در بازار موجود بود ناگهان دولت اعلام کرد دیگر این کوپن ها اعتبار ندارد ،این اقدام دولت باعث شد که از آن به بعد مردم هر کوپنی را که دریافت می کردند به سرعت تبدیل به کالا می کردند که این اقدام آنها باعث 30 درصدی افزایش تقاضا شد و مردم به سمت مصرف بیهوده سوق داده شدند .
*استقلال بانک مرکزی از محورهایی است که باعث اعتماد مردم به تصمیمات اقتصادی و پولی در کشور می شود .
*در شرایط جنگ به دلیل پائین بودن سود بانک ها مردم رغبت به سپرده گذاری در بانک ها نداشتند و به سمت شرکت های مضاربه ای می رفتند که در مقابل پول دریافتی از از مردم 25 تا 30 درصد سود می دادند .
* بانک مرکزی باید در درجه اول جلوی تورم را بگیرد ، کاهش نرخ تورم و ثبات اقتصادی باید از اولویت های بانک مرکزی حتی در زمان جنگ باشد .
*در همه جای دنیا سخنان رئیس بانک مرکزی مهم است و بر اقتصاد اثر گذاری زیادی دارد ،بنابراین باید حرف هایی که زده می شود همه مسائل کارشناسی در آن مد نظر قرار گرفته شود.
* اگر خریدار و فروشنده بتوانند آزادنه اقدام به خرید و فروش ارز بکنند ،کلاً باعث جمع آوری بازار غیر رسمی ارز می شود ولی اگر محدودیت های زیادی گذاشته شود کماکان بازار غیر رسمی ارز به فعالیت خود ادامه می دهد .
