به گزارش مشرق به نقل از جام جم آنلاين، خيليها صبح كه از رختخواب بيرون ميآيند، پيش از هر كاري رايانه را روشن ميكنند و شب هم، آخرين دستگاهي كه در خانه خاموش ميشود، همين وسيله جادويي سالهاي اخير است.
چه در خانه و چه در محل كار، آنها كه با اين دستگاه سر و كار دارند، وقتي پشت آن مينشينند فراموش ميكنند كه كار با رايانه هم قواعد و قوانيني دارد كه اگر رعايت نشود، سلامت ما را به خطر مياندازد و مهمترين عضوي كه در اين مسير صدمه ميبيند، چشم است؛ چشمي كه ساعتها به صفحه نمايش دوخته ميشود و حتي فراموش ميكنيم پلك بزنيم يا هر از گاهي، خستگي را از آن بگيريم.
دكتر سيدجواد هاشميان، جراح و متخصص بيماريهاي چشم و فوقتخصص پيوند قرنيه درباره سندرم چشمي ناشي از كار با رايانه در گفتوگو با جامجم چنين توضيح ميدهد: بروز چنين عوارضي در تمام سنين مشاهده ميشود و كودكان و بزرگسالان را درگير ميكند.البته مشكلات چشمي ناشي از كار با رايانه در كودكان مخصوص خودشان و براي بزرگسالان نيز متفاوت است.
افزايش مشكلات چشمي ناشي از كار با رايانه
هر روز بر تعداد كاربران رايانه افزوده ميشود و افراد بيشتري براي انجام كارهاي روزمرهشان از آن كمك ميگيرند.آن طور كه مطالعات انجام شده در آمريكا نشان ميدهد، در 94 درصد خانهها رايانه وجود دارد كه همين مساله افزايش ميزان استفاده از رايانه را مشخص ميكند.
طي تحقيق ديگري كه سال 2009 در آمريكا صورت گرفت نيز مشخص شد به دليل تغيير شيوه زندگي و افزايش كار با رايانه و تلفن همراه ميزان نزديكبيني افزايش يافته است.
به گفته دكتر هاشميان، كار با رايانه بخصوص در سنين كودكي و براي مدتي طولاني ميتواند به عنوان يكي از عوامل ايجاد نزديكبيني يا بروز زودتر اين مشكل مطرح شود.به همين دليل متخصصان توصيه ميكنند هنگام كار با رايانه بيشتر مراقب حفظ سلامت چشمها باشيد و با رعايت نكاتي ساده از بروز اين مشكلات پيشگيري كنيد.
بيشتر پلك بزنيد
آن طور كه تخمين زده ميشود كار با رايانه و قرار گرفتن در حالتهاي مشابه آن، حدود شش تا هشت ساعت از فعاليتهاي روزمره افراد و بويژه كودكان را به خود اختصاص ميدهد كه بدون شك، اين مدت زمان طولاني ميتواند سبب بروز مشكلات چشمي متعددي شود بنابراين متخصصان توصيه ميكنند براي حفظ سلامت چشمها و همچنين سادهتر شدن كار و پيشگيري از بروز مشكلات چشمي نكاتي را رعايت كنيد.
دكتر هاشميان در اين زمينه به والدين توصيه ميكند كودكان نبايد براي ساعتهاي طولاني مقابل رايانه بنشينند و مشغول كار يا بازي شوند بنابراين حتماً دقت داشته باشيد كه كار با رايانه در ساعتهاي مشخص و با كنترل شما انجام شود.همچنين توجه داشته باشيد كودكان براحتي با مشكلات چشميشان كنار ميآيند و آنها را ميپذيرند و به همين دليل لازم است از نظر عيوب انكساري و وضع سلامت چشم حتما بررسي شده و معاينات دقيق براي آنها انجام شود.
به گفته اين چشمپزشك، كودكان و بزرگسالان بايد پس از 20 دقيقه كار با رايانه به مدت 20 ثانيه چشمشان را استراحت دهند كه اين موضوع به كاهش خستگي چشمها كمك شاياني ميكند.
بنابراين خوب است حتماً در فواصل زماني مناسب، كار را متوقف كرده و به فضاي ديگري نگاه كنيد.
وي با اشاره به اينكه براي بهبود وضع كار با رايانه بايد شرايط نور و ميزان روشنايي محيط نيز مناسب باشد، خاطرنشان ميكند: خستگي چشم اغلب به دليل نور زياد خورشيد كه از طريق پنجره وارد ميشود يا نور شديد داخلي ايجاد خواهد شد و به همين دليل حتماً بايد هنگام كار با رايانه، نور محيط را تنظيم كنيد.
نور اضافه بيروني را ميتوان به كمك سايهبان و پرده حذف كرد و در مورد نور داخلي هم با استفاده از لامپهاي كمتر ميتوان آن را كاهش داد. همچنين در صورت امكان بهتر است پنجره كنار صفحه نمايش باشد و نه روبهرو يا پشت آن.
دكتر هاشميان ميافزايد: وضعيت و موقعيت قرارگيري كاربر هنگام كار با رايانه مورد مهمي است كه نبايد ناديده گرفته شود و اين مساله بخصوص براي كودكان اهميت ويژهاي دارد. پس حتماً بايد قبل از نشستن كودك، شرايط كار با رايانه را براي او اصلاح و براساس وضعش تنظيم كنيد تا از بروز مشكلات پيشگيري شود.
به گفته وي، توصيه ميشود هنگام كار با رايانه مانند زمانيكه فرد در حال مطالعه است، صفحه نمايشگر پايينتر از چشم او قرار گيرد. در واقع اگر صفحه نمايش رايانه در سطح بالاتري باشد، فرد ناچار است چشمها را بيشتر باز كرده و شكاف پلكي هم بيشتر ميشود، در نتيجه تبخير اشك بيشتر شده و چشم زودتر دچار خشكي ميشود كه اين خشكي موجب اختلال ديد، تاري، سوزش و خستگي چشم خواهد شد. در حالي كه اگر سطح نمايشگر پايينتر از چشم باشد، شكاف پلكي كمتر باز شده، تبخير كمتر اتفاق افتاده و در نتيجه احتمال بروز خشكي چشم نيز كاهش مييابد. همچنين بهتر است به جاي نمايشگرهاي قديمي از صفحههاي نمايش LCD (تخت) استفاده كنيد.
دكتر هاشميان ضمن تاكيد بر اهميت پلك زدن هنگام كار با رايانه توضيح ميدهد: پلك زدن باعث مرطوبشدن چشم ميشود و از آنها در برابر خشكي محافظت ميكند. البته مشخص شده زمانيكه افراد با رايانه كار ميكنند، به دليل تمركز بيشتر روي كار تقريباً پنج برابر كمتر از حالت عادي پلك ميزنند بنابراين با توجه به اين موضوع، بايد عادت كنيم هنگام كار با رايانه ميزان پلكزدن را افزايش دهيم، چون پلك زدن موجب توزيع مناسب اشك در سطح قرنيه شده و ديد بهتري را فراهم ميكند.
همچنين جالب است بدانيد 50 تا 90 درصد افرادي كه چشمشان سالم است و مشكل خاصي ندارند نيز با مشكلات چشمي ناشي از كار با رايانه روبهرو هستند و به همين دليل مشخص ميشود قرار گرفتن در شرايط كاري مناسب تا چه حد اهميت دارد.
دكتر هاشميان با تاكيد بر لزوم معاينه و بررسي سلامت چشمها يادآور ميشود: در صورتي كه فرد دچار عيب انكساري باشد حتماً بايد عينك مناسب را دريافت كرده و براساس تجويز پزشك معالج از آن استفاده كند. البته نيازي به استفاده از يك عينك اختصاصي هنگام كار با رايانه نيست و با توجه به شرايط بايد عينك مناسب براي هر فرد تجويز شود.
نشانهها را بشناسيد
خيلي از افراد هنگام كار با رايانه چنان به صفحه نمايش خيره ميشوند كه حتي يادشان ميرود بايد پلك بزنند و چند ثانيهاي به چشمها استراحت دهند. به همين دليل اين گروه معمولاً هنگامي كه چشمشان قرمز شده و ميسوزد، از مقابل رايانه بلند ميشوند و به اجبار چند دقيقهاي چشمها را ميبندند.
دكتر هاشميان در اين زمينه توضيح ميدهد: والدين و معلمها بايد نشانههايي را كه بيانگر مشكلات چشمي است، بشناسند و بموقع به فكر برطرفكردن آن باشند. علائمي مانند قرمزي، ماليدن متناوب چشمها، شكايت از تاري ديد و خستگي از جمله اين علائم است كه بايد مورد توجه قرار گيرد.
تا همين چند سال پيش كه خبري از رايانه نبود، انگار زندگي هم راحتتر و شيرينتر سپري ميشد و مشكلات ناشي از كار با رايانه مفهومي نداشت؛ اما حالا چه بخواهيم و چه نخواهيم، كار با رايانه به بخشي اساسي و غيرقابل انكار از زندگي انسانها تبديل شده است و به نظر ميرسد بدون وجود آن، قادر به انجام بسياري از كارها نيستيم.