استنلس استیل به دلیل خصوصیات منحصربهفرد خود، به یکی از اجزاء و مواد اصلی در مراحل گوناگون فرآوری مواد غذایی و نوشیدنی در صنایع غذایی تبدیل شده است. استنلس استیل، نوعی آلیاژ فولادی با عناصر مختلف است. وجود این عناصر مختلف موجب شده است تا استنلس استیل، ماده ارزشمندی برای صنایع مختلف و بهویژه صنایع غذایی باشد. در این مقاله میخواهیم با خصوصیات و کاربردهای استنلس استیل شامل مزایا، انواع ورقهای پرکاربرد و لیست قیمت ورق استیل در صنایع غذایی بیشتر آشنا شویم. پس اگر شما نیز با این ورقها سروکار دارید یا میخواهید اطلاعات بیشتری پیرامون آنها کسب کنید، این مقاله را تا پایان مطالعه کنید.
استنلس استیل چیست؟
استنلس استیل یا ورق استیل ضدزنگ، نوعی آلیاژ فولادی است که حاوی حداقل %10.5 کرومیوم، کمتر از %1.2 کربن و عناصر آلیاژی دیگر است. همچنین میتوان خصوصیات مهم این ورق مانند مقاومت در برابر خوردگی و دیگر خصوصیات مکانیکی آن را با افزودن عناصر دیگر مانند نیکل، مولیبدن، تیتانیوم، نیوبیوم، منگنز و غیره افزایش داد.
این عناصر استنلس استیل مانند نیکل، کرومیوم و عناصر دیگر سبب ایجاد یک لایه اکسید غیر فعال شده که در برابر زنگزدگی و آسیبهای سطحی دیگر مقاوم است. تیره کردن سطح شفاف و براق استنلس استیل در برابر ورق فولادی معمولی بسیار دشوار است.
انواع استنلس استیل
هرچند که میتوان انواع و اقسام ورقهای استنلس استیل را در لیست قیمت ورق استیل مشاهده کرد، اما بیشتر آلیاژهای این ورق در سه دسته زیر قرار میگیرند.
استنلس استیل آستنیتی
این نوع ورق استیل دارای دو خصوصیت اصلی است. اولاً، مقدار بسیار زیادی کرومویوم در طی تولید استنلس استیل آستنیتی مصرف میشود. ورقها و محصولات تولید شده با این ماده، مقاومت بیشتری در برابر خوردگی دارند. ثانیاً، محصولات و ورقهای تولید شده در این حالت، بهصورت غیر مغناطیسی عمل میکنند، هرچند که میتوان آنها را با فرآیند نورد سرد، مغناطیسی کرد. این ترکیبات، جزو پرکاربردترین انواع آلیاژهای استیل ضدزنگ محسوب میشوند.
استنلس استیل فریتی
این نوع فولاد ضدزنگ، دومین آلیاژ رایج در میان ورقهای استنلس استیل محسوب شده و دارای خاصیت مغناطیسی است. میتوان محصولات تولید شده با این نوع آلیاژ را از طریق نورد سرد، در حالت سخت شدگی قرار داد . هزینه این نوع استنلس استیل نسبت به انواع دیگر به دلیل درصد نیکل کمتر، ارزانتر است.
استنلس استیل مارتنزیتی
این نوع ورق ضدزنگ، کاربرد کمتری نسبت به دو نوع بالا دارد. استنلس استیل مارتنزیتی در حوزههایی کاربرد دارد که مقاومت کششی بالا یا مقاومت زیاد در برابر ضربه موردنیاز باشد. در بسیاری از موارد، این ماده با یک پوشش پلیمری محافظ جهت بهبود مقاومت در برابر خوردگی ترکیب میشود.
استنلس استیل داپلکس
استنلس استیل داپلکس، از خانواده فولاد ضدزنگ است و از فولاد آستنیتی و فریتی با نسبت برابر، ساخته شده است. این نوع استنلس استیل، دارای مقاومت و قدرت بیشتری در برابر خوردگی نسبت به انواع معمولی ورقهای استیل ضدزنگ است. همچنین ورقهای داپلکس، دارای شکلپذیری بیشتری نسبت به گریدهای فریتی هستند، بااینحال بهاندازه گریدهای آستنیتی، شکلپذیر نیستند.
یکی از اصلیترین تفاوتهای این نوع ورق با ورقهای دیگر، استفاده از درصد کرومیوم بالاتر و نیکل کمتر در این ورق است. این تغییر نهتنها سبب افزایش قدرت این ماده شده است، بلکه دارای صرفه اقتصادی زیادی است. ازاینرو، استنلس استیل داپلکس غالباً در لولهها و رایزرها در سکوهای نفتی استفاده میشود.
گریدهای مختلف آلیاژهای استنلس استیل
یکی دیگر از موارد تعیینکننده در انتخاب ورقهای استیل که در لیست قیمت ورق استیل نیز مشخص میشود، گریدهای مختلف آلیاژهای این ورقها است. در انواع ورقهای استیل آستنیتی، دو گرید اصلی 304 و 316 وجود دارند.
مقایسه دو گرید 304 و 316
گرید 304 دارای مقاومت کششی بالا به میزان 621Mpa (90ksi) است. همچنین ورق استیل گرید 316 نیز دارای مقاومت کششی 579MPs (84ksi) است که از این حیث این دو ورق، تقریباً به هم نزدیک هستند. همچنین این دو ورق دارای دمای عملیاتی بیشینه بالایی هستند. گرید 304 دارای حداکثر دمای 870C (1598F) و گرید 316، دارا حداکثر دمای 800C(1472F) است.
یکی از تفاوتهای اصلی دو استنلس استیل 304 و 316، مقاومت آنها در برابر کلریدها و ازجمله، نمک است. گرید 316 دارای مقاومت بیشتری در برابر این عناصر بوده و ورق مطلوبتری برای استفاده در مناطق نزدیک دریا محسوب میشود.
بررسی دو گرید 430 و 434
استنلس استیل فریتی دارای دو گرید اصلی 430 و 434 است. ورق استیل گرید 430 بهاندازه استیلهای آستنیتی مقاوم نیست اما دارای مقاومت بهتری در برابر نیتریک اسید است. همچنین این گرید دارای مقاومت کافی در برابر بارهای سنگین است. استیل گرید 434 دارای مقاومت کششی بالا و بیشینه دمای عملیات است و نسبت به گرید 430، سختتر است.
استنلس استیل گرید 420
استنلس استیل مارتنزیتی، صرفاً دارای یک گرید 430 است. این گرید، مقاومت نسبتاً کمتری در برابر مواد شیمیایی نسبت به ورقهای فولادی آستنیتی و فریتی دارد، اما همچنان مقاومت مطلوبی در برابر مواد قلیایی، اسیدهای ملایم، آب و ترکیبات غذایی دارد.
مزیتهای استنلس استیل در صنایع غذایی
یکی از مزیتهای اصلی استنلس استیل، مقاومت بالای آن در برابر خوردگی است. این موضوع در صنایع غذایی که تجهیزات آن بهطور مداوم در معرض مواد اسیدی و قلیایی قرار میگیرند و امکان خوردگی و زنگزدگی آنها وجود دارد، اهمیت بیشتری مییابد. مقاومت استنلس استیل در برابر خوردگی موجب میشود تا تجهیزات فرآوری مواد غذایی همچنان تمیز و با دوام باقی بمانند و ریسک آلودگی آنها به حداقل برسد.
مزیت دیگر استفاده از این ورقها در صنایع غذایی، ساده بودن پاکسازی آنها است. سطح صاف و یکنواخت استنلس استیل موجب میشود تا باکتریها به ماده نچسبند و ریسک رشد باکتری و آلودگی بر روی سطح این ورقها، کاهش یابد. همچنین این ورقها میتوانند در برابر دمای بالا مقاومت کرده و کاربرد زیادی در تجهیزات استریلیزه دارند.
لیست قیمت ورق استیل
میتوان انواع و اقسام ورقهای استیل را در بازار یافت. در این بخش، لیست قیمت ورق استیل در مورد رایجترین انواع استنلس استیلها ارائه میشود.
ضخامت |
ابعاد |
آلیاژ |
واحد |
قیمت (ریال) |
0.3 |
1250 |
304L |
کیلوگرم |
1,711,930 |
0.4 |
1250 |
304L |
کیلوگرم |
1,646,790 |
0.4 |
1000*2000 |
304L |
کیلوگرم |
1,646,790 |
0.3 |
1000*2000 |
430 |
کیلوگرم |
963,860 |
0.5 |
1000*2000 |
430 |
کیلوگرم |
963,860 |
0.5 |
1250 |
430 |
کیلوگرم |
963,860 |
2 |
1000 |
430 |
کیلوگرم |
1,001,110 |
2 |
1000*2000 |
430 |
کیلوگرم |
1,001,110 |
کلام پایانی
استنلس استیلها، به دلیل وجود ویژگیهای متعدد، کاربرد بسیار زیادی در صنایع غذایی دارند. مقاومت در برابر خوردگی، سهولت در پاک کردن سطح، ماهیت غیرواکنشی و تطبیقپذیری، تنها بخشی از ویژگیهای این مواد در صنایع و تجهیزات تولید مواد غذایی و نوشیدنی محسوب میشود. در این مقاله، به انواع ورقهای استنلس استیل، خصوصیات و کاربردهای آنها در کنار لیست قیمت ورق استیل اشاره شد.
این محتوا تبلیغاتی است