مشرق- در واقع برگزاری این اجلاس در شرایط خاص بین المللی صورت گرفت. به طوری که از یک طرف غرب به دنبال شکل دهی به ساختار نظام بین المللی جدید است که جایگاه کشورهای غیرمتعهد در آن نادیده گرفته می شود و از طرف دیگر ایران به عنوان  غیرمتعهدترین کشور جهان که بیشترین تلاش ها و پیگیری ها را در سطح بین المللی در جهت تحقق اهداف اولیه ی جنبش غیرمتعهدها نموده است به عنوان میزبان اجلاس و همچنین ریاست سه سال آینده ی آن در نظر گرفته می شود که بر حساسیت های موضوع در ابعاد مختلف افزوده است. آنچه موضوع ریاست ایران بر این جنبش را در طول سه سال آینده برجسته می کند، تشریفاتی نبودن ریاست ایران و موضع گیری های دقیق و شفاف ایران در خصوص مسائل و بحران های مهم جهانی و پیشرو بودن در شکستن تابو های نظام تک قطبی است. بنابراین با برگزاری این اجلاس نه تنها موقعیت و جایگاه ایران در معادلات بین المللی و منطقه ای افزایش پیدا می کند، بلکه میزان تاثیرگذاری و اثربخشی جنبش عدم تعهد هم در تدوین رژیم ها، رویه ها و قواعد بین المللی افزایش خواهد یافت. به عبارت دیگر در پرتو ریاست ایران بر جنبش غیرمتعهد ها و موضع گیری های شفاف و صریح ایران، تاثیرگذاری غیرمتعهد ها در درون سازمان ملل به ویژه در قالب عملیات دیپلماتیک چندجانبه نیز افزایش خواهد یافت. به طوریکه در اجلاسیه های دوره ای شورای حقوق بشر و همچنین ده ها نشست بین المللی در خصوص امنیت جهانی، خلع سلاح بین المللی، محیط زیست، تجارت بین المللی، مهاجرت بین المللی و نظایر آن، ایران این فرصت را دارد که علاوه بر بیان مواضع کشور متبوع خود، یک بار هم در قالب نطق غیرمتعهد ها به اعلام موضع بپردازد. علاوه بر این ایران در طول سه سال آینده هماهنگ کننده غیر متعهد ها است که می بایست مواضع 120 کشور عضو را به اجماع نزدیک کند. لذا باید تلاش ویژه ای در جهت حل و فصل اختلافات اعضا به عمل آورد. 

بنابراین مناسبات دوجانبه ی ایران با اعضا افزایش چشم گیری خواهد یافت و این یک موقعیت ویژه برای نقش آفرینی بیشتر ایران در عرصه ی معادلات بین المللی است.

علاوه بر این آنچه در سند اجلاس و بیانیه ی 11 ماده ای پایانی آن به تصویب رسید، مسیر و نقشه ی راه فعالیت و اقدامات عملی و اجرایی ایران و اعضا در طول سه سال آینده مشخص گردید. به طوریکه از یک طرف تغییر در ساختار ناکارآمد کنونی تصمیم گیری بین المللی در زمینه صلح و امنیت بین المللی و همچنین تغییر در مدیریت نهاد های مالی و اقتصادی جهانی به عنوان مهم ترین اولویت جنبش تعیین گردید و از طرف دیگر پی گیری و تغییر در نگرش ها و رویه های دوگانه ی بین المللی مربوط به موضوعات مبتلا به کشورهای عضو  عدم تعهد نظیر مسائل حقوق بشری، استفاده از انرژی صلح آمیز هسته ای، تروریسم و غیره در دستورکار پی گیری رئیس جنبش عدم تعهد قرار دارد. البته ایران در پرتو میزبانی و ریاست جنبش توانست اولویت های ملی خود را نیز در سند اجلاس بگنجاند. به طوری که 3 بند از 11 بند بیانیه ی پایانی به دغدغه های خاص جمهوری اسلامی از جمله موضوع حمایت از برنامه ی صلح آمیز هسته ای، مخالفت با تحریم های یک جانبه و محکوم نمودن ترور دانشمندان و محققان ایرانی اختصاص یافت که به نوعی موید مواضع ایران در سطح بین المللی گردید. 

به طور کلی برگزاری موفق این اجلاس، عملا حجم گسترده ی تلاش های بین المللی غرب و رژیم صهیونیستی برای اعمال تحریم های مالی و نفتی علیه ایران و فشار بر روند برنامه ی هسته ای را تا حد زیادی کم اثر کرد و اعتبار و جایگاه ایران را نزد افکار عمومی جهانی ارتقا داد. به طوریکه ریاست سه ساله ی ایران بر این جنبش روند تاثیرگذاری ایران بر تحولات بین المللی و همچنین مدیریت ساز و کار های جهانی را افزایش خواهد داد.

غلامرضا کریمی- استاد روابط بین الملل دانشگاه خوارزمی