به گزارش مشرق، موسسه مطالعات و تجزیه و تحلیل دفاعی (ایدسا) در گزارشی، مسئله هسته ای ایران و نسبت آن با سیاستگذاری در هند را بررسی کرد.

در این گزارش آمده است: به خاطر پویایی های داخلی، منطقه ای و بین المللی، مسئله هسته ای ایران بر سر دو راهی نامشخصی قرار دارد. پویایی های بین المللی شامل مباحثات ادامه دار و حل نشده ایران با آژانس بین المللی انرژی اتمی و اعمال تحریم های یکجانبه از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا علیه ایران است. در میان پویایی های منطقه ای می توان از بن بست ایران برای تصمیم گیران اسرائیلی، ابهامات سیاسی نسبت به مسائل جاری در سوریه (دوست ایران در منطقه)، تمرکز فزاینده روی توانایی عربستان در تامین انرژی کشورهای آسیایی و اروپایی در نتیجه تحریم نفتی ایران و نقش ترکیه به عنوان کشوری تسهیل گر در مسئله هسته ای ایران و بحران سوریه؛ نام برد.

در ادامه گزارش جنبه های با اهمیتی که با پویایی های ذکر شده مرتبط بوده مشخص کرده و مشکلات سیاستگذاری هند که در نتیجه این محیط سیال است را متذکر می شود. گزارش با گزینه های ممکن برای سیاستگذاران هند به منظور حداکثر رسانی منافع ملی به پایان می رسد.

فهرست مطالب گزارش به قرار ذیل است:

· مقدمه

· پویایی های بین المللی

o آژانس بین المللی انرژی اتمی و ایران: مباحث حل نشده

o آمریکا: گزینه های نظامی در مقابل تحریم ها

o اتحادیه اروپا: تحریم ها و دیپلماسی

· پویایی های منطقه ای

o معمای ایران برای اسرائیل

o وزنه عربستان

o مسئله سوریه

o ترکیه: بازیگر مهم در حوزه دیپلماتیک

· ایران: پویایی های سیاسی داخلی

· معضل هند در محیط پویای کنونی

· گزینه های سیاستگذاری برای هند

· نقش بیشتر دیپلماتیک: نقطه نظرات خوشبینانه نسبت به موضوع با ترجیحات سیاستگذاران هند سازگار است. تلاش دیپلماسی هند باید بر تقویت این روند و گسترش فضا برای به کار بستن استراتژی های مثبت باشد. هند باید این اقدامات را در حالی انجام دهد که بخشی از گروه پنج بعلاوه یک نیست. درحالی که هیچ تلاشی نمی شود تا قدرت های منطقه ای نظیر هند یا ترکیه به این گروه اضافه شوند، اما دیدگاه منطقه ای به نفع مشارکت هند به عنوان عضوی در گروه مذاکره است. بنابر نظر برخی از ناظرین منطقه ای، موقعیت هند از ترکیه برای مشارکت مناسبتر است.

· حفظ توازن عملی: هند باید از یک توازن عملگرایانه برای مدیریت روابطش با طیف گسترده ای از بازیگران دخیل در این مسئله پیروی کند تا بتواند منافع ملی خود را تامین کند. بدین منظور دیپلماسی فعال و تعامل و مشارکت در سطح بالا با کشورهای پنج بعلاوه یک، ایران، اسرائیل، عربستان، امارات، قطر و ترکیه نیاز است تا مواضع استراتژیک این کشورها در رابطه با مسئله تبیین شود.

· نماینده ویژه: می توان جایگاه یک نماینده ویژه در امور مسئله هسته ای ایران را نهادی نمود. هند اخیرا، جایگاه های مشابه ای برای مسائل مربوط به منافع ملی مثل تغییرات آب و هوا و معامله هسته ای هند و آمریکا ایجاد کرد.

· تحریم های چند جانبه: با توجه به اقدامات تبیهی در آینده نسبت به ایران، هند انتخاب مشخصی برای رای علیه قطعنامه ای که در شورای امنیت سازمان ملل تحریم ها را ذیل بند 42 فصل پنجم منشور سازمان ملل علیه ایران اعمال کند دارد. اما اگر قطعنامه جدیدی ذیل بند 41 (همچون چهار قطعنامه پیشین علیه ایران) ارائه شود، هند بر سر دو راهی قرار خواهد گرفت. این به خاطر اینست که هند مصر بوده که مخالف تحریم های چند جانبه نیست و فقط مخالف اقدامات یکجانبه است.

· انتخاب های دشوار روی امنیت انرژی: در زمینه انرژی، هند انتخاب های سختی در پیش دارد. هند نمی تواند عملا همکاری در حوزه انرژی را با ایران قطع نماید. اما هند قدم هایی برای کاهش وابستگی خود به نفت ایران برداشته و در حال حاضر نیازهای خود را از بیش از سی کشور تامین می کند.

· اتصال آسیای میانه: هند باید برای شرایط پس از حل مسئله هسته ای ایران آماده باشد. ایران تنها راه ارتباطی مناسب به افغانستان بوده و اهمیت آن برای منافع هند کاملا وابسته است.

سیاست فعلی هند مبنی بر تامین نیازهای انرژی خود از منابع چندگانه، کاهش واردات از ایران، حفظ توازن عملگرایانه در روابط خود با منطقه و حفظ گزینه های خود نسبت به منافع امنیتی و اقتصادی بلند مدت در آسیای میانه و افغانستان، جملگی به نظر می رسد که مسیر درستی برای آینده نزدیک باشد.