به گزارش مشرق، کشور ایران از قدیم‌الایام موطن ادیان و فرق گوناگون مذهبی بوده‌ است. پس از ورود اسلام به ایران از همان سال‌های نخست در سرزمین پادشاهان، پیروان اهل‌البیت و خلفا در کنار هم به زندگی و زیست اجتماعی مشغول بودند. و مقوله وحدت مهم‌ترین عامل ثبات این زندگی اجتماعی در کشورمان بوده‌است. در این راستا برآن شدیم تا چند کلامی با حجت‌الاسلام محمدجواد یاوری عضو هیأت علمی دانشگاه باقرالعلوم به گفت‌وگو بنشینیم.

یاوری در ابتدا گفت: یکی از شعارهای اصلی ما مسلمین یکپارچگی و اتحاد است. اگر به دنبال امت اسلامی هستیم باید اول از همه به یک جامعه یکپارچه و متحد دست یابیم و پس از آن به سمت حکومت اسلامی سِیر کنیم و این روش و منهج همان کار و سنت رسول‌الله (ص) در مدینه بوده است. در سیره ایشان پی می‌بریم که هدف او، یکپارچگی و اتحاد سرزمین‌های اسلامی است.

وی افزود: اهمیت اتحاد اجتماعی از آن جا نشأت می‌گیرد که جامعه اسلامی برای نیل به اهداف خویش ناگزیر به امنیت و ثبات اجتماعی است و این امنیت و ثبات، تنها و تنها از سوی خود مردم جامعه‌ است که تأمین می‌شود. یکی از معدود کشورهایی که می‌تواند ادعا کند چه در نظر و چه در عمل، توانسته الگوی اتحاد و وحدت را پیش گیرد و تبدیل به یک نماد در این راستا شود، ایران است. در عراق عرب، همواره از سوی نظام خلافت عباسی اشخاصی گماشته می‌شدند تا به اختلاف شیعه و سنی دامن بزنند و در این راه پروژه‌های بسیاری را پیاده کردند، اما در مقابل در ایران به دلیل قوت و غنای فرهنگی مردم و سبک زندگی خاص خود، همواره به دنبال ایجاد یک وحدت اجتماعی بودند تا این مملکت بتواند سیر تعالی و تکامل خود را طی کند.

استاد مطالعات دینی گفت: پس از ورود اسلام و ایران و تنوع مذاهب و فرق اسلامی در ایران، شیعه و سنی همواره کنار هم زندگی و همزیستی مسالمت‌آمیز داشتند که این نوع سبک زندگی و معاشرت اجتماعی، مستند به توصیه‌های پیامبر و حضرات معصومان بود. به طور مثال امام صادق به «زید شحام» فرمود که در تشییع جنازه غیرشیعیان شرکت کنند و به عیادت مریض‌هایشان بروند. این دستورات که خط و مشی زندگی اجتماعی شیعیان را تشکیل می‌داد، سالیان سال در ایران جنبه عملی داشته است.

وی افزود: در ایران عامل یکپارچگی بین شیعه و سنی خاندان رسالت بودند. به طور مثال مردم سیستان و بلوچستان کنونی در گذشته وقتی یزیدیان امام حسین علیه‌السلام را به شهادت رساندند، برادر عبیدالله‌ بن‌ زیاد را ـ که فرماندار سیستان بود ـ به علت خشم ناشی از شهادت امام حسین بیرون کردند. نمونه دیگر زمانی است که فرماندار دست‌نشانده قزوین از سوی بنی‌امیه دستور می‌گیرد تا علی و اولادش بر بالای مأذنه‌ها لعن شوند که مردم شیعه و سنی قزوین در برابر این جسارت ایستادگی می‌کنند.

یاوری گفت: نکته قابل توجه دیگری که اینجا مطرح می‌شود، این است که شیعیان و سنیان ایرانی سابقه این را داشتند که با همکاری یکدیگر در برابر جریان‌های افراطی و تندرو که عامل تفرقه هستند، ایستادگی و مقابله کنند؛ مثل جریان خوارج. همچنین در طول قیام‌هایی که در برابر حاکم جائر از سوی ایرانیان انجام می‌گرفت، شیعیان و سنیان با یکدیگر همکاری و اتحاد داشتند و همیشه موانع اتحاد را از پیش‌روی خود برداشته‌اند.

وی افزود: یکی از موضوعات مهم دیگری که در مقوله وحدت مورد بررسی قرار می‌گیرد، همزیستی مسالمت‌آمیز است. همزیستی مسالمت‌آمیز در سطح زیست اجتماعی بدان معناست که سعی بشود نقاط مشترک برجسته شود تا امنیت اجتماعی در سطح بالایی از حد خود قرار گیرد. در کنار مسأله اجتماع، تبادل و ارتباط در زمینه سیاست و فرهنگ نیز دو موضوع دیگر در این مورد است. در ایران بسیاری سنیان نزد شیعیان و بسیاری از شیعیان نزد سنیان با حفظ عقاید خود کسب علم کرده و از آنان چیز آموختند.

عضو هیأت علمی دانشگاه باقرالعلوم گفت: در زمانه کنونی سیر تاریخی ایران به انقلاب اسلامی منتهی شده است و اکنون ایران نماد مقاومت اسلامی در برابر دشمنان و جبهه استکبار است. در چنین حالتی ما ناگزیر به حفظ وحدت و اجتناب از تفرقه هستیم. ایران اسلامی و جمهوری اسلامی نماد عینیت و تحقق اتحاد اسلامی بوده و حفظ این ارزش مایه تقویت گفتمان مقاومت در برابر تفرقه افکنی استکبار به ویژه وهابیت و اسرائیل غاصب است.