به گزارش مشرق به نقل از فارس، 2 دور گفت‌وگوهای ایران و 1+5 با رویکرد جدید طرفین در مذاکرات در استانبول و بغداد در حالی به پایان رسید که مهمترین دستاوردهای این نشست‌ها برای ایران پذیرش تلویحی حق ایران در غنی سازی 3.5 درصد از سوی 1+5 و برای غرب آمادگی پذیرش برخی خواسته‌های آنان از سوی ایران بود.

غرب طی 10 سال گذشته تنها بر تعلیق کلیه فعالیت‌های هسته‌ای ایران به منظور آنچه اعتماد سازی می‌خواند، اصرار می‌ورزید و ایران نیز با توجه به تجربه 2 و نیم سال تعلیق که هیچ دستاوردی برایش نداشت، حاضر نبود کوچکترین عقب نشینی یا توقفی در فعالیت‌های هسته‌ای خود داشته باشد که این رویکرد از سوی طرفین، پرونده هسته‌ای ایران را وارد مراحل بحرانی می‌کرد که شاید با ادامه این روند کنترل آن از سوی هیچ یک از طرفین امکان پذیر نبود.

این چالش در سال گذشته تا بدانجا رسید که طرفین 15 ماه از میز مذاکرات دور شدند و به جای گفت‌وگو و دیپلماسی برای حل مسئله، دنیا شاهد تهدیدات مکرر غرب و رژیم صهیونیستی مبنی بر احتمال حمله نظامی به ایران بود.

در این مقطع زمانی بود که تحریم‌های یک طرفه آمریکا و اروپا علیه ایران وارد مرحله تازه‌ای شد که بخش نفتی و تجارت بین‌المللی ایران را هدف قرار می‌داد و به گفته هیلاری کلینتون وزیر خارجه آمریکا "تحریم‌های فلج کننده‌ای" در پیش گرفته شد تا تهران را وادار به تمکین به خواسته‌های غرب کند.

کشورهایی که نفت خود را از ایران خریداری می‌کردند با کم کردن بخشی از واردات خود توانستند از تحریم‌های آمریکا فاصله گرفته و بدین ترتیب با ادامه صادرات نفت ایران (البته به مقداری کمتر) آنچه آمریکا و غرب دنبال می‌کردند، با شکست روبه رو شد.

اواخر اسفند ماه سال گذشته بود که شبکه جهانی انتقالات بین بانکی "سوئیفت" اعلام کرد، به دنبال تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران، بانک‌های ایرانی تحت تحریم اتحادیه اروپا را از دسترسی به خدمات خود محروم کرده و این خدمات اکنون متوقف شده است. بدین ترتیب تحریم‌های "مالی" آمریکا و غرب با تحریم سوئیفت که بیشترین نقل و انتقالات مالی دنیا را بر عهده دارد کلید خورد، اما مقامات ایران که از سال‌ها قبل طعم این تحریم‌ها را چشیده و در دور زدن آنها ورزیده شده بودند، تاثیر این تحریم را کاهش دادند. موردی که مقامات و نشریات اقتصادی بین‌المللی بعدها به آن اذعان کردند که ایران با کمک بانکهای هندی، ترک، لبنانی و چینی و ... اقدام به دور زدن این تحریم‌های به اصطلاح فلج کننده زده است.

از سوی دیگر ایران نیز همواره اعلام کرده خواهان حل و فصل این پرونده به شیوه جلب خواسته‌های دو طرف است که این موضوع طی چند ماه گذشته از سوی مقامات کشورمان از جمله علی اکبر صالحی وزیر امور خارجه و علی اکبر ولایتی مشاور بین‌الملل مقام معظم رهبری مطرح شده است که این موضوع نشانگر نوعی نرمش در خصوص برنامه هسته‌ای کشورمان است.

مذاکرات استانبول 2 و بغداد را باید نقطه عطف چالش 10 ساله ایران و غرب خواند، چرا که بر خلاف مذاکرات پیشین، زبان رایج در گفت‌وگوها نه تهدید و نه پیش شرط قبل از مذاکرات و اعلام شکست پس از مذاکرات، بلکه گفت‌وگو برای تعامل پیش از مذاکرات و امیدواری به مذاکرات آینده در کنفرانس‌های خبری پس از مذاکرات بود.

غرب خواهان دسترسی به پارچین، توقف غنی سازی 20 درصدی از سوی ایران و همچنین تعطیلی سایت فردو است و ایران حاضر است تحت شرایطی از جمله تدوین یک مدالیته، اجازه دسترسی به پارچین را بدهد و در صورت گرفتن تضمین، غنی سازی سوخت 20 درصد را متوقف کند، اما خط قرمز خود را غنی سازی 3.5 درصد در فردو خوانده است. در مقابل، خواسته ایران برداشته شدن تحریم‌ها از سوی غرب و آمریکاست.

هر چند به نظر نمی‌رسد تمامی این مسائل در نشست مسکو حل و فصل شود، اما به دلیل اینکه روسیه عضو تاثیر گذار 1+5 بوده و همچنین مواضع متعادل تری نسبت به برنامه هسته‌ای ایران دارد این امید وجود دارد که بخش مهمی از چالش‌ موجود برطرف شود.

شطرنج ایران و غرب طی 10 سال گذشته نتیجه‌ای برای طرفین نداشته است و این بار باید دید که تغییر سبک بازی به روش روسی می‌تواند نتیجه‌ای برای طرفین داشته باشد یا خیر، نتیجه‌ای که لزوماً برد یکی و باخت دیگری نخواهد بود.