کد خبر 1277679
تاریخ انتشار: ۶ مهر ۱۴۰۰ - ۰۸:۰۳
بورس نمایه

نداشتن استراتژی معاملاتی این روزها رفتار غالب برخی از سرمایه‌گذاران بورسی است.

به گزارش سرویس بورس مشرق، مدت زمان زیادی نمی‌گذرد از آن زمانی که کارگزاری‌ها هر روز با صف‌های طولانی مردمی روبه‌رو بودند که تصمیم داشتند برای در حذر ماندن از گزند تورم، سرمایه‌های خرد و کلان خود را وارد بازاری کنند که در آن روزها صحبت از آن نقل هر محفل و جمعی شده بود. برخی پس‌انداز کوچکی داشتند و برخی دیگر، دارایی‌ها خود را به‌ امید دوبرابر شدن نقد کرده و آمده بودند با دریافت کد معاملاتی، بورسی شوند.

قریب به‌اتفاق آنها اما نمی‌دانستند ریسک در این بازار نیز چندبرابر بیشتر است. در آن برهه زمانی حتی گسترش ویروس‌کرونا نیز نتوانسته بود از تجمعات برای دریافت کد بورسی بکاهد و حتی کارگزاری‌ها از پذیرش همه متقاضیان درمانده بودند. لشکر بورس هر روز بزرگ‌تر و بزرگ‌تر می‌شد تا جایی‌که تالار شیشه‌ای روزانه میزبان حجم زیادی از پول‌های تازه‌نفسی بود که تنها روزهای سبز بورس را دیده بودند و می‌پنداشتند این سبزی و شادابی پایانی نخواهد داشت. در ماه‌های نخست نیز همین‌گونه بود. رشدهای دسته‌جمعی سهام سبب شده بود تا سرمایه‌گذاران تازه‌وارد این بازار، به‌نوعی «خود تاییدشوندگی -  self confirmation» برسند.

«من گرگ وال‌استریتم»، «روش کسب سود تو این بازار را دیگه یاد گرفتم»، «پرتفوم هر روز داره ۵‌درصد مثبت می‌خوره»، «هر سهمی که انتخاب کردم، صف خرید شد» و هزاران هزار ادعای دیگری که نشان می‌دهد برخی از این نوسهامداران روند مثبت بازار را به‌ حساب توانایی‌های خود نوشته‌اند، غافل از اینکه در این روندهای صعودی، رشدی دسته جمعی بازار را فراگرفته و این روزهای سبز را نباید به ‌حساب خود نوشت.  در همان روزها بود که هشدار کارشناسان و تحلیلگران درباره بزرگ و بزرگ‌تر شدن حباب قیمتی در بازار سهام مورد تمسخر بورس‌بازان قرار می‌گرفت و از آنها به‌عنوان «دلواپسان» یاد می‌کردند. زمانی‌که تشویق سرمایه‌گذاران به «سهامداری غیرمستقیم» راه به‌جایی نبرد و صعود قیمت سهام تا نیمه تابستان ۹۹ ادامه یافت، شاخص از ۲میلیون واحد فراتر رفت و در اوج شیدایی مسیر قیمت‌ها عوض شد.

سهامی که تا دیروز با صف‌های خرید چند میلیارد تومانی همراه بودند، بدون آنکه تغییری در شرایط بنیادی آنها رقم بخورد، روانه صفوف سنگین فروش شدند و همان پرتفوهایی که در دوره صعودی قیمت‌ها «روزی ۵‌درصد مثبت می‌خورد» با افت روزانه ۵‌درصد مواجه شده بودند و بدتر آنکه امکان نقدکردن سهام و فرار از زیان بیشتر نیز وجود نداشت. در این مسیر کاهشی اما نوسهامدارانی که می‌پنداشتند دیگر «گرگ وال‌استریت» شده و می‌توانند به ‌تنهایی «گلیم خود را از آب بیرون بکشند» به‌دنبال مقصر می‌گشتند.  یکی حقوقی‌های بازار را متهم می‌کرد و دیگری از «دست دولت در جیب ملت» سخن می‌گفت و برخی نیز به‌ «فروش آبشاری سهام عدالت» اشاره می‌کردند. شاید هر یک از این موضوعات نقشی در تغییر مسیر سهام داشتند اما برخی از سرمایه‌گذاران این مهم را فراموش کرده بودند که هر حبابی گنجایشی دارد و دیر یا زود خواهد ترکید. هرچه بزرگ‌تر باشد، صدای مهیب‌تری نیز خواهد داشت.  بله، روزهای صعودی تالار شیشه‌ای پایان یافته بود و حالا هر روز قیمت‌ها افت بیشتری را تجربه می‌کردند اما یک چیز تغییری نکرده بود و آن هم رفتار این گروه از  بورس‌بازان بود. تنها جبهه تغییر کرده بود. صف‌های خرید روزهای سبز جای خود را به‌صف‌های فروش داده بود و با یک تکانه مثبت هر چند جزئی بازهم این جبهه بود که تغییر می‌کرد نه رفتار. ریشه این الگوی معاملاتی را می‌توان در «اقتصاد رفتاری» جست‌وجو کرد.

  شاید دیگران می‌دانند  

«حتما خبری‌شده که ما از آن اطلاع نداریم.» این جمله‌ای است که چه در دوره‌های صعودی و چه نزولی از سوی فعالان بی‌تجربه بازار شنیده می‌شود و آنها را به ‌تبعیت از دیگران وا می‌دارد. تحقیقات و مطالعات زیادی در این‌خصوص انجام شده و تقریبا همگی نتیجه مشابهی به‌همراه داشته‌اند. زمانی که یک رفتار از سوی تعداد زیادی از افراد تکرار می‌شود، به ‌تدریج دیگران را نیز متقاعد به‌انجام آن می‌کند. در این شرایط هر فرد با دانستن این مهم که از همه رویدادها مطلع نیست، به‌ رفتار دیگران نگاه می‌کند. مکان این رویداد می‌تواند متفاوت باشد. زمانی‌که در یک اتوبان در حال رانندگی هستیم، زمانی که برای سوار شدن به ‌قطاری در یک ایستگاه شلوغ مترو منتظریم یا زمانی که در حال معامله در یک بازار دارایی هستیم؛ در تمامی این مکان‌ها رفتار دیگران می‌تواند به ‌ما نیز تسری پیدا کند.

رانندگی بی‌نظم یا بالعکس منظم و قانونی در یک اتوبان، هجوم برای نشستن روی صندلی یک قطار شلوغ یا رعایت آرامش و نظم.  در یک بازار، سرمایه‌گذاری که احتمالا ناپخته و کم‌تجربه نیز است، زمانی‌که می‌بیند عده زیادی در حال خرید یا فروش سهم  یا صنعتی خاص هستند، با خود این جمله را تکرار می‌کند که «احتمالا خبری شده که دیگران می‌دانند و من از آن غافل مانده‌ام.» اشتباه همین‌جا اتفاق می‌افتد. تقلید کورکورانه از گروه خریداران یا فروشندگان برای جانماندن از کسب سود. هر چه تعداد سرمایه‌گذار با چنین رویکردی در یک بازار بیشتر باشد، معاملات شکلی هیجانی‌تر به‌خود می‌گیرند. این هیجانات مخرب در بازاری مثل بورس ایران که از قوانین محدودکننده و هیجان‌سازی همچون دامنه نوسان و حجم مبنا نیز رنج می‌برد، دوچندان نیز خواهد بود.

  «دوره‌گرد» نباشیم

نداشتن استراتژی معاملاتی این روزها رفتار غالب برخی از سرمایه‌گذاران بورسی است. با افت شاخص‌ها، گروهی از حقیقی‌ها فروشنده می‌شوند و روز بعد با مشاهده سبزپوشی تابلوی معاملات، پشیمان از رفتار روز گذشته خود، همان سهم را با قیمت گزاف‌تری به‌ پرتفوی خود می‌افزایند. رفتاری که دائما با نگاه به ‌رنگ تابلو تکرار می‌شود. راننده‌ای را تصور کنید که در یک ترافیک یک اتوبان، دائما در حال تغییر لاین است و هر بار نیز پشیمان از این تغییر رفتار خود را مجددا تکرار می‌کند. این رفتار در بازار سهام نیز مشاهده می‌شود. الگویی که می‌توان آن را به‌«دوره‌گردی» این‌بار در بورس تشبیه کرد. یعنی یک سهامدار بدون تحلیل تنها در پی کسب بازده بیشتر، در بازار سهام از صفی به‌صف دیگر منتقل می‌شود و حتی در صورت کسب سود در کوتاه‌مدت، در میان‌مدت و بلندمدت بازنده اصلی سرمایه‌گذاری در یک بازار پرریسک خواهد بود.

  چرا سرمایه‌گذاری غیرمستقیم؟

روند عمومی سهامداری در دنیا این است که افراد به‌جای سرمایه‌گذاری مستقیم، از طریق نهادهای واسطه‌ای مثل صندوق‌های مبادله‌پذیر (ETF‌)، صندوق‌های شاخصی (Index Funds)، صندوق‌های مشترک (Mutual Funds) و امثال آن وارد بازار سهام شوند و خودشان مستقیما به‌ مدیریت سبد سرمایه‌گذاری و بدتر از آن تلاش برای بازده مازاد در بورس اقدام نکنند. در ایران اما شرایط به‌ گونه دیگری است و اغلب خود را «متخصص» می‌دانند. نه فقط در بازار دارایی‌ها بلکه حتی در زندگی شخصی و کاری. درست است که گسترش مشارکت مردم در بازار مالی مفید است اما تشویق افراد عادی به‌خرید و فروش فعالانه و مدیریت سبد دارایی و بورس‌بازی کار اشتباهی بود که متاسفانه در دو سال گذشته با شدت بسیاری انجام شد.

با نگاهی حتی گذرا به ‌وضعیت سودآوری صندوق‌های سرمایه‌گذاری در یک‌سال گذشته و مقایسه آن با پرتفوهای شخصی، می‌توان به ‌این نکته پی برد که بهترین مسیر سهامداری در بورس، سرمایه‌گذاری غیرمستقیم است؛ جایی‌که با وجود زیان‌های ‌۴۰-۵۰‌درصدی در پرتفوی یک سرمایه‌گذاری حقیقی، اما صندوق‌ها بعضا حتی سودده نیز بوده‌اند.

منبع: روزنامه دنیای اقتصاد

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha

نظرات

  • انتشار یافته: 22
  • در انتظار بررسی: 0
  • غیر قابل انتشار: 13
  • عباس IR ۰۹:۱۶ - ۱۴۰۰/۰۷/۰۶
    13 3
    به همت دولت مردان قبلی و... معنای جدیدی که از بورس به ذهن تبادر می‌کند؛ کلاهبرداری
    • IR ۱۳:۲۲ - ۱۴۰۰/۰۷/۰۶
      2 0
      دولت مردان جدید که تو مناظره ها میگفتن ما بلدیم؟؟؟پس چی شد؟؟؟
    • IR ۱۳:۴۵ - ۱۴۰۰/۰۷/۰۶
      12 1
      دیگه یک ریال وارد بورس نخواهم کرد فقط دلار و ارزهای مجازی
  • رامین IR ۰۹:۲۲ - ۱۴۰۰/۰۷/۰۶
    3 0
    دولت وقتی میگه 550 هزار میلیارد تومن (60درصد بودجه) از بورس سال گذشته کسب درامد داشتم الان این کارشناس داره چیرو تحلیل میکنه ؟ مگه بودجه پارسال چقد بود که 550 هزرا میلیارد تومنش از بورس تامین شده؟ کدوم کشور دنیا دولت میاد از مردم نوسان میگیره؟ کدوم کشور دنیا دولت بنگاه داری میکنه؟ کدوم کشور دنیا دولت به مردمش مسیر دروغ میگه ؟ مگه همون دولت نبود به مردم میگفت سرمایه هاتون رو بیارید بورس؟ اونم کی دقیقا مرداد ماه سال قبل که بورس یه هفته بعدش ریخت... تو سمت دهات ما به این میگن دزدی تو روز روشن شاید شما اسم دیگه ای براش بذارین
  • IR ۰۹:۴۰ - ۱۴۰۰/۰۷/۰۶
    7 0
    عجب پس etf ها در دوران سقوط شاخص بر خلاف سبدهای شخصی سودده بودند گزارش سفارشی
  • عباس IR ۰۹:۴۷ - ۱۴۰۰/۰۷/۰۶
    1 0
    باز که چرت و پرت نوشته در کردی! یکسال بیشتر پرتفوی از سس گوجه فرنگی هم قرمزتره، سود بخورد توی سرشون، پولمان را بالا کشیده کردنده
  • IR ۱۰:۳۸ - ۱۴۰۰/۰۷/۰۶
    6 1
    اقای مخبر بفرمایید قدری راجع به کثافت کاری های حقوقی برکت توضیح بفرمایید. شرم اوره
  • IR ۱۰:۳۹ - ۱۴۰۰/۰۷/۰۶
    6 0
    قبل انتخابات از فساد حقوقی ها میگفتند ولی الان حقوقی ها بدتر از دولت قبل دارند فساد کیگنند. پیدا کنید پرتقال فروش رو
  • IR ۱۰:۴۱ - ۱۴۰۰/۰۷/۰۶
    2 0
    جالبه یه نگاه به برکت بندازید، افشا اطلاعات تو سامانه کدال نمیکنه، حقوقی هاش هم هر نوع کثافت کاری ای که فکر کنید میکنن. دست دولت و سازمان بورس درد نکنه.
  • IR ۱۰:۴۲ - ۱۴۰۰/۰۷/۰۶
    1 0
    فعلا که برنده حقوقی های فاسد هستند. به زور هم میخوان همه برو ببرن تو صندوق ها. اقا شترسواری دولا دولا نمیشه
  • IR ۱۰:۴۳ - ۱۴۰۰/۰۷/۰۶
    1 0
    معاونین دولتی فسادشناس بورسی کجایید کجایید؟ خواب خرگوشی رفتید؟
  • IR ۱۱:۲۰ - ۱۴۰۰/۰۷/۰۶
    5 2
    فساد حقوقی در برکت همچنان باقیست. افشاء نمیزنید چرا؟ میترسید بالا بره نتونید بزخری کنید؟
    • IR ۱۲:۴۷ - ۱۴۰۰/۰۷/۰۶
      7 0
      دستکاری قیمتی در برکت از این واضح تر هم میشه؟ متاسفانه دولت فعلی هم دست در دست سازمان بورس فاسد داده.
    • IR ۱۲:۴۹ - ۱۴۰۰/۰۷/۰۶
      11 0
      هر جا سخن از فساد است، نام سازمان بورس به خوبی می درخشد.
  • IR ۱۱:۲۲ - ۱۴۰۰/۰۷/۰۶
    8 0
    رضایی کجایی؟ فساد بورس رو نمیبنی؟
  • مانی IR ۱۱:۵۲ - ۱۴۰۰/۰۷/۰۶
    1 0
    اینقدر تبلیغ صندوق های سرمایه گذاری رو نکنید صندوق های مورد نظر پا به پا شاخص سقوط کردند من عضو یکی از این صندوق ها هستم سرمایم الان نصف شده و می دونم اگر خودم خرید و فروش می کردم وضعیتم الان این نبود
  • IR ۱۴:۵۹ - ۱۴۰۰/۰۷/۰۶
    1 0
    یه فکری به حال سهم برکت کنید. آقای مخبر از وقتی از مدیریت ستاد اجرایی رفتید، حقوقیهای برکت دارند سهامداران خرد رو زیر پا له میکنند
  • ناشناس IR ۱۶:۱۱ - ۱۴۰۰/۰۷/۰۶
    0 2
    کاربر محترم ۱۰۳۸ من خودم سهامدار برکت بودم خبری که در سهام برکت شد این است که آقای روحانی ودارو دسته اش متکی بر استفاده از واکسن خارجی نبودند که واردات بصورت قطره قطره انجام می گرفت همین موضوع باعث شد قیمت برکت تا نزدیک به ۵ هزارتومان برسد دقیقا از روزی که اعلام شد واردات واکسن بصورت گسترده انجام میشود قیمت این سهم ریزش کرد این سهم اگر سهامدار هستید تکنیکال جواب نمی دهد وبنظر شخص بنده ممکن است حتی به زیر ۱۰۰۰ تومان برسد این نظر شخصی است ربطی به حقوقی ندارد این سهام پالایشی نیست که تولید مرتب باشد سهام هلدینگ است بالا رفتنش فقط بخاطر عدم واردات واکسن بود .
    • IR ۱۹:۱۱ - ۱۴۰۰/۰۷/۰۶
      1 0
      تو حمایت معتبر، حقوقی برکت عرضه میلیونی میکنه و اجازه نمیده قیمت برگرده. اگر دستکار قیمتی و فساد حقوقی نیست پس چیه؟
  • ناشناس IR ۱۶:۱۵ - ۱۴۰۰/۰۷/۰۶
    2 0
    اگر مردم ضرر کردند آقای روحانی که حمایت می کرد ودر آخر بورس را به حال خودش وا گذاشت رفت پی کارش باعث ضرر وزیان مردم شد جالب ایشان یک شخص حوزوی بودند واز آثار گناه کلک زدن سر مردم خوب باخبر هستند وعقوبت ضرر وزیان به دیگران را خوب می دانند اما بازهم خودش ودارودسته اش دست در جیب ملت کردنند
  • IR ۲۰:۲۳ - ۱۴۰۰/۰۷/۰۶
    5 0
    این همه استدلال نوشتی تا در نهایت صندوقهای سرمایه گذاری رانت خوار بورس فاسد ایران را تبلیغ کنی!!؟؟ جمع کنید خودتون را دیگه فاسدای حروم خور؛ این سبز و قرمز شدن مدام بورس فاسد تون به خاطر بازارگردانهای فاسد رانت خورتونه و غیر طبیعیه وگرنه هیچکس هیجانی نمیشه حروم خورهای فاسد دزد
  • علی IR ۲۰:۵۷ - ۱۴۰۰/۰۷/۰۶
    2 0
    نماد دارم ۹ماهه قیمتش رسیده به ۴سال قبل چی بلقور می کنی بیسواد آخه گرگ تویی که منتظری شاخص بیاد ۹۰۰ببچاره شاخص ۱۴۰۰هم خیلی نماد ها قیمت ۴سال قبلند هی نظر هدایت شده میدی بگو بالا فروختیم منتظر شاخص دستوری باشین

این مطالب را از دست ندهید....

فیلم برگزیده

برگزیده ورزشی

برگزیده عکس