به گزارش مشرق، حجت الاسلام سید جواد موسوی در گفتگو با مهر با بیان اینکه تحکیم پیوند خانوادگى و خویشاوندى، یکى از اهداف ارزشمند مکتب توحیدى اسلام است، افزود: آئینى که توحید و یکتا پرستى را محور تمام فعالیتها و تلاشهاى خود عنوان نموده است و سعى و تلاش دارد در تمام صحنه ها و عرصه ها وحدت رویه و حرکت یک نواختى را فراهم و از تشتت و پراکندگى جلوگیرى کند، هر عامل یا وسیله اى را که موجب تحکیم این هدف مقدس گردد، تشویق واز هر عامل تفرقه و پراکندگى جلوگیرى و ممانعت به عمل آورده است.
این استاد علوم حوزوی با بیان اینکه اساس کار اسلام وصل و گریز از فصل و جدایى است اظهار داشت: از این رو در مکتب تربیتى اسلام، ایجاد علاقه با تمام افراد عائله و فامیل "صله رحم" مورد تشویق و توصیه قرار گرفته است و پیامبر بزرگوار اسلام صلى اللّه علیه و آله که راه و روش او الگوى زندگى ما است در نخستین ماموریت خود "و انذر عشیرک الاقربین" را دریافته داشته است و این امر مى رساند که صلاح و فلاح عشیره و فامیل در زندگى و سعادت انسان نقش وافرى دارد که پیامبر انسانیت و رحمت به انذار و فراخوانى آنان، ماموریت یافته است واز سوى دیگر خداوند متعال اطاعت از پدر و مادر را در ردیف نازل تر از اطاعت خویش قرار داده است. جایى که مى فرماید: و قضى ربک ان لاتعبدو الا اللّه و بالوالدین احسانا.
حجت الاسلام موسوی گفت: به فرمایش امام صادق علیه السلام "صل رحمک ولو بشر به من ماء" یعنى پیوند با خویشاوندانت برقرار کن ولو به اندازه یک بار نوشیدن آب باشد؛ مقدار واجب از صله رحم آن مقدارى است که از قطع رحم خارج شود و بیشتر از آن مستحب خواهد بود.
این استاد علوم حوزوی با بیان اینکه شکى نیست که صله ارحام یک عمل پسندیده و نیک است و براى صله ارحام درجات متفاوتى وجود دارد، افزود: پائین ترین مرتبه صله ارحام سلام کردن است؛لازم است ارحام از همدیگر دورى نکنند و بین خودشان پیوند برقرار سازند و چون تشخیص بین مراتب و درجات صله ارحام که کدام واجب و کدام مستحب است مشکل است به همین جهت در صورت امکان جمع کردن بین تمام مراتب آن راه نجات است.
مواردی که صله ارحام را کاهش می دهد
وی با تاکید بر اینکه درعصر ارتباطات و رسانه هاى فراگیر کنونی صله رحم کاهش یافته است، اظهار داشت: تجربه نشان داده که چند چیز عامل کاهش و یا قطع کامل صله رحم گشته که یکى از آنها موقعیت اقتصادى است ؛ از سویی عده ای هستند که تمکن مالی خوبی برای برقراری ارتباط با دیگران ندارند و از سویی افرادی هستند که آن قدر مشغول اموال دنیا هستند که فرصتی برای ارتباط با دیگران ندارند.
حجت الاسلام موسوی افزود: از دیگر موارد رایج که در مقطع کنونی مانع از صله ارحام می شود، مدارک بالاى تحصیلى است؛ برخی از افراد به قدری آن را براى خود یک افتخار و پرستیژ مى دانند و به اندازه ای خودخواه می شوند که حتی حاضر نیستند با پدر و مادر و اقوام خود ارتباط داشته باشند.
این استاد علوم حوزوی، محل جغرافیای زندگی را از دیگر عوامل کاهش صله ارحام عنوان کرد و گفت: بعد مسافت زیاد و هزینه های بالای سفر موجب شده که بسیاری از افراد از دید و بازدید خودداری کنند و همین مسائل موجب دور شدن دلها از هم می شود.
رسول خدا فرمود صله ارحام دیانت است
وی افزود: االبته تمام این موارد کلی است و نمی توان بر همه افراد جامعه تعمیم داد چرا که اشخاصى که داراى ایمان و تقوا هستند به وظایف خویش عمل مى کنند؛ واجب است هر انسانى در هر مقام و موقعیتى که باشد با احترام و حفظ حقوق معنوى و اقتصادی، رعایت حقوق پدرو مادر را مقدم بر رعایت حقوق دیگران بداند. پیامبر اسلام(ص) فرمود: احسان کن به مادرت، احسان کن به مادرت، احسان کن به مادرت، سپس احسان کن به پدرت. مردى نزد رسول خدا (ص) آمد و گفت: من جوانى با نشاطم و دوست دارم جهاد کنم ولى مادرى دارم که آن را بد مى داند و دلخواه او نیست. پیغمبر(ص) به او فرمود: برگرد و با مادر خود باش، سوگند به آنکه مرا به درستى مبعوث به نبوت کرده است یک شب با مادر خود مانوس باشى بهتر است از یک سال جهاد تو در راه خدا .
حجت الاسلام موسوی اظهار داشت: بدون شک صله رحم بخصوص با والدین، زندگى را پر ثمر و همچون فصل بهار، سبز و خرم خواهد نمود. صله رحم نماد روشن فرهنگ اسلامی، انسانى در خانواده و جامعه است. امام باقر(ع) فرمود: صله رحم، کارها را پاک و مبارک کند و بلا را بگرداند و اموال را بیفزاید و عمر را بلند کند و روزى را فراوان نماید و نزد خانواده محبوبیت آورد.
وی با اشاره به احادیث دیگر درباب صله ارحام اظهار داشت: رسول خدا(ص) فرمود: به حاضر و غایب امتم تا آنها که در پشت مردان و رحم زنانند تا قیامت سفارش مى کنم که صله رحم کنند اگر چه تا یک سال راه از او دور باشند، زیرا این کار از دیانت است. امام رضا (ع) فرمود: صله رحم کن ولو به یک جرعه آب باشد، و بهتر چیزى که با آن صله رحم شود جلوگیرى از آزار خویشان است، صله رحم مرگ را عقب اندازد و دوستى خانواده آورد.
این استاد علوم حوزوی با بیان اینکه اساس کار اسلام وصل و گریز از فصل و جدایى است اظهار داشت: از این رو در مکتب تربیتى اسلام، ایجاد علاقه با تمام افراد عائله و فامیل "صله رحم" مورد تشویق و توصیه قرار گرفته است و پیامبر بزرگوار اسلام صلى اللّه علیه و آله که راه و روش او الگوى زندگى ما است در نخستین ماموریت خود "و انذر عشیرک الاقربین" را دریافته داشته است و این امر مى رساند که صلاح و فلاح عشیره و فامیل در زندگى و سعادت انسان نقش وافرى دارد که پیامبر انسانیت و رحمت به انذار و فراخوانى آنان، ماموریت یافته است واز سوى دیگر خداوند متعال اطاعت از پدر و مادر را در ردیف نازل تر از اطاعت خویش قرار داده است. جایى که مى فرماید: و قضى ربک ان لاتعبدو الا اللّه و بالوالدین احسانا.
حجت الاسلام موسوی گفت: به فرمایش امام صادق علیه السلام "صل رحمک ولو بشر به من ماء" یعنى پیوند با خویشاوندانت برقرار کن ولو به اندازه یک بار نوشیدن آب باشد؛ مقدار واجب از صله رحم آن مقدارى است که از قطع رحم خارج شود و بیشتر از آن مستحب خواهد بود.
این استاد علوم حوزوی با بیان اینکه شکى نیست که صله ارحام یک عمل پسندیده و نیک است و براى صله ارحام درجات متفاوتى وجود دارد، افزود: پائین ترین مرتبه صله ارحام سلام کردن است؛لازم است ارحام از همدیگر دورى نکنند و بین خودشان پیوند برقرار سازند و چون تشخیص بین مراتب و درجات صله ارحام که کدام واجب و کدام مستحب است مشکل است به همین جهت در صورت امکان جمع کردن بین تمام مراتب آن راه نجات است.
مواردی که صله ارحام را کاهش می دهد
وی با تاکید بر اینکه درعصر ارتباطات و رسانه هاى فراگیر کنونی صله رحم کاهش یافته است، اظهار داشت: تجربه نشان داده که چند چیز عامل کاهش و یا قطع کامل صله رحم گشته که یکى از آنها موقعیت اقتصادى است ؛ از سویی عده ای هستند که تمکن مالی خوبی برای برقراری ارتباط با دیگران ندارند و از سویی افرادی هستند که آن قدر مشغول اموال دنیا هستند که فرصتی برای ارتباط با دیگران ندارند.
حجت الاسلام موسوی افزود: از دیگر موارد رایج که در مقطع کنونی مانع از صله ارحام می شود، مدارک بالاى تحصیلى است؛ برخی از افراد به قدری آن را براى خود یک افتخار و پرستیژ مى دانند و به اندازه ای خودخواه می شوند که حتی حاضر نیستند با پدر و مادر و اقوام خود ارتباط داشته باشند.
این استاد علوم حوزوی، محل جغرافیای زندگی را از دیگر عوامل کاهش صله ارحام عنوان کرد و گفت: بعد مسافت زیاد و هزینه های بالای سفر موجب شده که بسیاری از افراد از دید و بازدید خودداری کنند و همین مسائل موجب دور شدن دلها از هم می شود.
رسول خدا فرمود صله ارحام دیانت است
وی افزود: االبته تمام این موارد کلی است و نمی توان بر همه افراد جامعه تعمیم داد چرا که اشخاصى که داراى ایمان و تقوا هستند به وظایف خویش عمل مى کنند؛ واجب است هر انسانى در هر مقام و موقعیتى که باشد با احترام و حفظ حقوق معنوى و اقتصادی، رعایت حقوق پدرو مادر را مقدم بر رعایت حقوق دیگران بداند. پیامبر اسلام(ص) فرمود: احسان کن به مادرت، احسان کن به مادرت، احسان کن به مادرت، سپس احسان کن به پدرت. مردى نزد رسول خدا (ص) آمد و گفت: من جوانى با نشاطم و دوست دارم جهاد کنم ولى مادرى دارم که آن را بد مى داند و دلخواه او نیست. پیغمبر(ص) به او فرمود: برگرد و با مادر خود باش، سوگند به آنکه مرا به درستى مبعوث به نبوت کرده است یک شب با مادر خود مانوس باشى بهتر است از یک سال جهاد تو در راه خدا .
حجت الاسلام موسوی اظهار داشت: بدون شک صله رحم بخصوص با والدین، زندگى را پر ثمر و همچون فصل بهار، سبز و خرم خواهد نمود. صله رحم نماد روشن فرهنگ اسلامی، انسانى در خانواده و جامعه است. امام باقر(ع) فرمود: صله رحم، کارها را پاک و مبارک کند و بلا را بگرداند و اموال را بیفزاید و عمر را بلند کند و روزى را فراوان نماید و نزد خانواده محبوبیت آورد.
وی با اشاره به احادیث دیگر درباب صله ارحام اظهار داشت: رسول خدا(ص) فرمود: به حاضر و غایب امتم تا آنها که در پشت مردان و رحم زنانند تا قیامت سفارش مى کنم که صله رحم کنند اگر چه تا یک سال راه از او دور باشند، زیرا این کار از دیانت است. امام رضا (ع) فرمود: صله رحم کن ولو به یک جرعه آب باشد، و بهتر چیزى که با آن صله رحم شود جلوگیرى از آزار خویشان است، صله رحم مرگ را عقب اندازد و دوستى خانواده آورد.
