به گزارش مشرق، سید یاسر جبرائیلی تحلیلگر مسائل سیاسی در کانال تلگرامی خود نوشت: رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اخیرا در اظهاراتی خواهان اعطای دسترسی از طرف ایران به مراکز دلخواه این نهاد برای بازرسی شده و گفته است: "مطالبه ما از ایران در چارچوب وظایف آژانس وفق پروتکل الحاقی است".

این جمله آقای گروسی خود سندی است دال بر اینکه ایران الزامی به اعطای دسترسی به مراکز مد نظر آژانس برای بازرسی ندارد. چه، ایران پروتکل الحاقی را تصویب نکرده که به استناد آن ملزم به همکاری با آژانس باشد؛ بلکه صرفا در چارچوب برجام، تاکنون این پروتکل را به صورت داوطلبانه بدون تصویب اجرا کرده و دسترسی‌های گسترده و بی‌سابقه‌ای برای بازدید و بازرسی نیز داده است.

اما حال که اطراف توافق، با تصمیمی سیاسی به تعهدات خود عمل نمی‌کنند، ایران نیز متقابلا می‌تواند با تصمیم سیاسی اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی و اعطای دسترسی بازرسی را متوقف نماید و این مسئله به هیچ وجه ارتباطی به آژانس ندارد. به عبارت دیگر، مفاد مربوط به اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی در برجام، برای آژانس حقی ایجاد نکرده که اینک آقای گروسی بخواهد آن را مطالبه کند.

البته اینکه امروز آژانس با سیاسی‌کاری محض و به ناحق در موضع مطالبه یک اقدام داوطلبانه ایران قرار گرفته، ناشی از اهمال‌کاری و ساده‌اندیشی تیم مذاکره‌کننده ایرانی در توافق برجام است. خاطرم هست پیش از امضای برجام به یکی از اعضای مذاکره کننده پیام داده و هشدار دادم که آژانس نباید ناظر بر تعهدات هسته‌ای ایران در برجام باشد. چرا که معتقد بودم این تعهدات هیچ ارتباطی به روابط ایران و آژانس ندارد و قرار دادن آژانس به عنوان ناظر، بار خواهد داشت.

در آن پیام به عضو مذاکره کننده نوشته بودم: "آژانس نباید ناظر بر حسن اجرای توافق باشد... برای نظارت بر حسن اجرای تعهدات اطراف توافق، یک کمیته متشکل از نمایندگان همه اعضا از جمله ایران تشکیل شود. از آژانس هم می‌شود برای این کمیته نظارت، نظر مشورتی گرفت که گزارش‌های مربوط به توافق را بدون اعتبار حقوقی و رسمی و صرفا به عنوان مشورت برای تائید به کمیته بدهد. یک دبیرخانه هم از سوی این کمیته باید ناظر بر اجرای لغو تحریم‌ها باشد."

▫️متاسفانه به این مشورت دلسوزانه و خصوصی وقعی نهاده نشد و امروز، آژانس در مقام مدعی، تعهدات داوطلبانه ایران در یک توافق سیاسی با چند کشور را که در ازای لغو تحریم‌ها داده شده بود، مطالبه حقوقی می‌کند! البته که امروز باید با قدرت در برابر سیاسی‌کاری گروسی ایستاد، اما امیدواریم این تجارب انباشت شود و آیندگان خطاهای گذشته را مرتکب نشوند.