کبک از جمله پرندگان است که چثه کوچکی دارد و می توان بصورت انبوه آن را در سالن های کوچک نگه داری نمود. در این نوشتار به توضیح نگه داری از کبک و شرایط محیط نگه داری از آن پرداخته ایم.
نگه داری از کبک به روش سنتی
پرورش بر روی بستر و به شکل سنتی یکی از روش های اولیه و قدیمی است که هزینه اولیه کمتری دارد. نگه داری از کبک را می توان بدین شیوه نیز انجام داد. با وجود اینکه در این روش هزینه های اولیه پایین است، ولی بازده اقتصادی آن نیز پایین می باشد. معمولا در شیوه پرورش بر روی بستر نمیتوان مدیریتی صحیحی بر خوارک و کنترل بیماری ها و ... داشت. یکی از مشکلات اصلی این روش تولید تخم های نطفه دار ضعیف در بین گله می باشد. چراکه نمی توان ضریب نر و ماده را به خوبی رعایت کرد. در روش پرورش صنعتی کبک، به ازای هر سه و یا حداکثر چهار ماده، یک نر باید در بین گله وجود داشته باشد. از آنجایی که در این روش جوجه کشی در ظرفیت های بالا و توسط دستگاه جوجه کشی انجام میگیرد، کنترل نسبت نر به ماده از اهمیت بالایی برخوردار است.
نگه داری از کبک در قفس
پرورش به شیوه قفس یک روش پر بازده می باشد که در آن می توان به صورت اصولی پرنده ها را مدیریت نمود. کبک ها از جمله پرندگانی هستند که پرورش آنها در قفس بازده اقتصادی بسیار بالایی دارد. در شیوه قفس با اینکه هزینه های ثابت کمی بیشتر از روش سنتی است، اما کنترل ضریب نر به ماده برای تولید تخم نطفه دار، کنترل جیره غذایی و دان مصرفی، کنترل بیماری ها و ... بسیار راحت تر می باشد. همچنین در این روش به دلیل استفاده بهینه از فضا و افزایش تراکم در واحد سطح، می توان تعداد بسیار بیشتری پرنده پرورش داد. قفس های پرورش کبک در ظرفیت ها و مدل های مختلفی طراحی و تولید میشوند. این قفسها بیشتر تجهیزات لازم همچون دانخوری، آبخوری، سینی تخم گذاری، سینی جمع آوری فضولات و ... را در بر میگیرند و امر پرورش کبک را بسیار تسهیل می بخشند.
تجهیزات مورد نیاز سالن نگه داری کبک
برای کنترل شرایط محیطی همچون دما و رطوبت و تهویه هوا در سالن پرورش کبک باید تجهیزات لازم به کار گرفته شوند. استفاده از هیترهای گرمایشی و مادر مصنوعی برای تأمین گرمایش جوجه ها، بکارگیری فن های تهویه و همچنین نصب دماسنج و رطوبت سنج دقیق در سالن الزامی است. علاوه بر این تجهیزات دیگری همچون دانخوری، آبخوری، ماشین جوجه کشی و وسایل لازم برای سالن کشتار باید در نظر گرفته شوند. هزینه نهایی هر یک از این تجهیزات به کیفیت و نوع آن بستگی دارد. بعنوان مثال قیمت دستگاه جوجه کشی کبک تحت تأثیر ظرفیت کلی و کیفیت قطعات آن می باشد. دانخوری ها و آبخوری ها نیز در انواع دستی و اتوماتیک تولید میشوند که پرورش دهنده بر اساس بودجه خود می تواند آنها را تهیه نماید.
شرایط محل نگه داری از کبک ها
چه در روش پرورش بر روی بستر و چه در روش قفس، کبک ها برای رشد به شرایط خاصی وابسته می باشند. جوجه کبک ها تا سن یک هفتگی بصورت 24 ساعته به نور و روشنایی نیاز دارند. بعد از هفته دوم هر روز باید به مدت 20 دقیقه به خاموشی سالن اضافه شود. در سالن هایی که از نور طبیعی بهره می برند، ساعات خاموشی را بعد از غروب آفتاب تنظیم میکنند. از هفته دوم هر روز باید روند افزایش ساعت خاموشی ادامه پیدا کند تا اینکه جوجه ها فقط 10 ساعت از شبانه روز را در روشنایی سپری کنند. این برنامه نوردهی که شامل 10 ساعت روشنایی و 14 ساعت خاموشی است، برای گله مولد مناسب می باشد.
برای اجرای دقیق برنامه نوردهی، موقعیت سالن و طرز نورگیری آن نیز بسیار مهم است. بنابراین سالن پرورش باید حداقل شرایط لازم را داشته باشد تا بتوان برنامه نوردهی مناسب را در آن اعمال کرد.
دسترسی راحت جوجه ها به آب و غذا در سالن بسیار مهم است. می توان گفت که دو هفته اول پرورش بسیار مهم بوده و بیشترین تلفات در این ایام به وجود می آید. تجهیزات داخل سالن همچون دانخوری آبخوری، هیترها و ... باید به درستی عمل کنند. جوجه کبک ها معمولا در 10 روز اول زندگی خود کمی دیر با شرایط محیطی جدید سازگار میشوند. آنها در هفته اول به دمای گرم نیاز دارند. از طرفی دمای داخل سالن باید در تمامی نقاط یکنواخت باشید تا جوجه ها به صورت یکنواخت پخش شوند. در غیر اینصورت آنها فقط در گوشه های گرم تجمع می کنند و دچار خفگی و مرگ میشوند.
دمای 33 درجه سانتی گراد برای جوجه های یک روزه کبک بسیار ایده آل می باشد. سپس هر سه روز، 1 درجه باید از گرمای سالن کاسته شود تا اینکه دما به 21 درجه برسد. در سالن های پرورش کبک معمولا از سن 4 الی 5 هفتگی به بعد دمای سالن بر روی 21 درجه ثابت نگه داشته میشود. تغییرات دما می تواند در بین گله استرس ایجاد نماید. بنابراین استفاده از ابزارهای کنترلی و دماسنج های دقیق برای کنترل دمای سالن الزامی است.
همچنین در سالن پرورش شدت نور نباید زیاد باشد، زیرا نور شدید باعث عصبانیت و استرس و همچنین پدیده هم نوع خواری در بین کبک ها می شود. در سالن های پرورش کبک حداکثر شدت نور قابل قبول 10 لوکس می باشد.
فصل تخم گذاری کبک های ماده از اوایل بهتر تا اواسط تابستان طول میکشد. البته با افزایش زمان نوردهی به 16 ساعت در روز و کاهش تدریجی آن به 8 ساعت می توان دوره تخم گذاری کبک ها را طولانی تر نمود.
نوک چینی کبک ها
کبک ها طبیعت وحشی و خشنی دارند. با وجود اینکه بیشتر جیره غذایی این پرندگان را گیاهان و دانه ها تشکیل میدهد، ولی آنها علاقه زیادی به شکار حشرات و کرم ها دارند. تمایل کبک ها به شکار باعث شده که عارضه کانیبالیسم و همخواری نیز در آنها قوت پیدا کند. از این رو در سالن های پرورش کبک احتمال بروز این مشکل در بین گله بسیار زیاد می باشد. پرورش دهندگان برای پیشگیری از این مشکل در قدم اول باید فضای کافی و جیره غذایی مناسب در اختیار پرندگان قرار دهند. همچنین دما و رطوبت سالن و شدت نور نباید بیش از حد مجاز افزایش پیدا کند.
عادت کانیبالیسم و همخواری در بین طیور مختلف بسیار شایع است و اگر اقدامات پیشگیرانه در برابر این عادت انجام نشود، پرنده های موجود در بین گله شروع به آسیب زدن به یکدیگر نموده و تلفات سنگینی به بار می آورند. یکی از راهکارهای مفید برای جلوگیری از بیماری کانیبالیسم در بین کبک ها، نوک چینی می باشد.
چیدن نوک کبک ها اصولا در هفته اول انجام میگیرد. این عملیات نیاز به تخصص خاصی دارد و باید با دقت بسیار بالایی انجام گیرد.
مشکل استرس دربین کبک ها و نحوه کنترل آن
کبک ها به دلیل طبیعت وحشی و ترس از شکار، پرندگان ترسو هستند. حتی کبک های اهلی و پرورشی نیز این مشکل را دارند و به سرعت دچار استرس میشوند. این پرندگان به شدت در برابر صداهای بلند، و تنش ها آسیب پذیر می باشند. از این رو سالن نگه داری کبک ها باید به دور از آلودگی های صوتی باشد. همچنین جوجه کبک ها در هفته های اول نباید جابجا شوند. افزون بر این موارد با کنترل شدت نور، دما و رطوبت سالن می توان از ایجاد استرس در بین کبک ها جلوگیری کرد.
نتیجه گیری
در این نوشتار به بحث در رابطه با محل نگه داری و شرایط سالن پرورش کبک پرداختیم. شروع پرورش کبک حتی با راه اندازی یک سالن کوچک و تجهیزات ارزان قیمت همچون دستگاه جوجه کشی خانگی نیز امکان پذیر است. یکی از مزیت های این روش، ریسک پایین آن می باشد و پرورش دهنده با کسب تجربه و اطلاعات مفید می تواند قدم های استوارتری در این مسیر بردارد و برنامه ریزی بهتری برای این کار داشته باشد. گوشت کبک هم اکنون در بازار مشتریان و مصرف کنندگان خاص خود را دارد و با شناخت بیشتر بازار هدف می توان موفقیت های زیادی در این عرصه به دست آورد.
**این محتوا تبلیغاتی است**