امروزه با تکرار و تاکید هر چه بیشتر با واژه "ایمنی" در بسیاری از موارد مواجه هستیم که خود نشان از اهمیت این امر در تمام جوانب زندگی افراد است. همواره محصولات گوناگون و متفاوتی در جهت افزایش ایمنی که یکی از نیازهای اصلی بشراست، در حال تولید و توسعه است؛ که از آن جمله می توان به انواع مختلف پوشش ضد حریق و یا پوشش های مقاوم به آتش اشاره کرد.
نقش اصلی پوشش ضد حریق (Fireproof Coating) کنترل تخریب آتش، با هدف کاهش خسارت های جانی و مالی احتمالی ناشی از آتش سوزی است و در واقع یکی از محصولاتی است که در افزایش ایمنی جوامع شهری امروزی بسیار ضروری است. پوشش های ضدحریق بسته به نوع سازه و ماهیت کاربردی ساختمان انواع متفاوتی دارند و از اجزای الزامی سازه های بزرگ همانند مراکز درمانی، مدارس و مراکزآموزشی، مجتمع های تفریحی و مراکز خرید، برج های مسکونی و ساختمان های صنعتی خصوصا در حوزه نفت و گاز و انرژی هستند.
به بیانی دیگر، وظیفه پوشش های ضد حریق افزایش مقاومت اسکلت ها و یا ستون ها در هنگام آتش سوزی در سازه ها است.
نوع پوشش های ضد حریق برای سازه های بتنی و یا فلزی با هم متفاوت هستند. در واقع هر نوع از پوشش ضدحریق مشخصات کاملا دقیق و متفاوتی بسته به میزان مقاومت در درجه حرارت های مختلف گرما دارند.
وظیفه پوشش های ضدحریق (Fireproof Coating) یا "مقاوم در برابر حریق" پایدارسازی سازه و جلوگیری از گسترش تخریب ناشی از حریق است. در واقع این مواد با مقاومت در برابر آتش زمان بیشتری را برای انجام عملیات نجات و گریز در حین آتش سوزی مهیا می سازند.
برای سازه های فلزی 3 نوع پوشش ضدحریق وجود دارد که عبارتند از:
1) بوردها و پنل های ضد حریق Fire Protection Board
2) رنگ های منبسط شونده Pain Intumescent
3) مواد پاششی معدنی Spray Mortars
ماده اصلی پوشش های ضد حریق معمولا از جنس ورمیکولیت است که یک ماده ی معدنی است، همچنین پرلیت، کربنات کلسیم، گچ و سیمان، و مواد حباب زا از جمله سایر موادی هستند که در تولید محصولات مقاوم در برابر آتش از آنها استفاده می شود.
حجم دهندگی، سبک کنندگی، ضدحریق بودن، نسوزندگی، و عایق بودن از جمله ویژگی های اصلی ماده معدنی ورمیکولیت است که سبب شده از این ماده معدنی به عنوان ماده اصلی در پوشش های ضد حریق استفاده شود.
ترکیب مواد "مقاوم در برابر آتش" معدنی پاششی، بر پایه مواد معدنی نسوز می باشد. مواد پاششی معدنی ضد حریق به علت مقاومت حرارتی بسیار بالایی که دارند و نیز ضریب رسانایی گرمایی بسیار پایینشان، روند انتقال حرارت به سازه را کاهش می دهند که این امر سبب ایجاد زمان تاخیر در فروپاشی سازه به مدت زمان تقریبی 2 الی 4 ساعت، در برابر آتش خواهد شد.
یکی از برندهای ایرانی مطرح در زمینه محصولات مقاوم در برابر آتش شرکت گیلان میکا است که به عنوان اولین تولیدکننده پوشش های ضدحریق در ایران با نیم قرن تجربه نقش به سزایی در افزایش ایمنی سازه های مسکونی و صنعتی در ایران داشته است. گیلان میکا از ماده معدنی ورمیکولیتی که از معادن بخش های شمالی ایران استخراج می شود برای تولید عایق های حرارتی و صوتی و هم چنین پوشش های ضد حریق استفاده می کند.
جالب است بدانید کلیه پوشش های ضدحریق که برپایه ورمیکولیت تولید میشوند، برای محیط زیست مضر نیستند. وجود ماده معدنی ورمیکولیت به عنوان جز اصلی این محصولات مقاوم در برابر آتش، علاوه بر آنکه به محیط زیست آسیب نمیرساند، بلکه در مقایسه با انواع پوشش های ضد حریق وارداتی، دارای کیفیت بالاتر و قیمت مناسب تر نیز هستند.
دلیل استفاده از ورمیکولیت در تهیه پوشش های ضد حریق این است که بر اثر حرارت، آب داخل ورمیکولیت تبخیر شده و موجب منبسط شدن این ماده معدنی و ایجاد قابلیت هایی در این ماده معدنی(کانی) می شود، از جمله این قابلیت های یکتا میتوان به عدم تبخیر گازهای مضر در مواجهه با آتش، مقاومت در برابر آتش، تجزیه پذیری در محیط زیست، و بی بو بودن اشاره کرد.
در شرکت گیلان میکا دو نوع محصول یا همان پوشش ضد حریق بر پایه ورمیکولیت به نامهای ورمیکس (Vermix)و ورمیفایر(Vermifire) تولید می شوند.
برای انبوه سازی سطوح داخلی سازه ها از ورمیکس به عنوان پوشش عایق حرارتی با پایه گچی و یا سیمانی که به صورت ملات ضد حریق استفاده می شود.
محصولات ورمیکس شرکت گیلان میکا علاوه بر اینکه پوشش ضد حریق هستند، قابلیت استفاده به عنوان عایق حرارتی و صوتی را دارا هستند و میزان مقاومت این دسته از محصولات مقاوم در برابر آتش تا 1200درجه سانتیگراد می رسد.
ورمیفایرها نوع دیگری از پوشش های ضد حریق با پایه گچی یا سیمانی هستند که از آنها برای مقاوم سازی سازه های فلزی و بتنی در برابر حریق استفاده می شوند. در صنایع نفت و گاز، پالایشگاه ها و پتروشیمی ها از نوع مشخصی از ورمیفایر به نام (Vermifire- C 600) که در ایران و توسط شرکت گیلان میکا تولید می شود به علت مقاومت بسیار بالای آن در برابر آتش هیدروکربنی استفاده می شود.
جالب است بدانید تمامی محصولات مقاوم به آتش این برند صد در صد ایرانی این قابلیت را دارند که به مدت 60 الی 180 دقیقه از انتقال گرما جلوگیری کنند.
رنگ ضد حریق نوع دیگری از پوشش های ضد حریق است که برای محافظت از کابل ها از آنها استفاده میشود.
پوشش های مقاوم در برابر حریق برای کابل ها عبارتند از:
v پوشش های تاخیر انداز آتش کابل
در زمان آتش سوزی، بصورت یک عامل گرماگیر عمل نموده و موجب تاخیر در پیشروی شعله بر روی کابل می شود.
v پوشش های ضد حریق کابل
بر روی کابل استفاده میشوند، در زمان آتش سوزی منبسط شده و یک لایه حرارتی در برابر آتش ایجاد می کند، تا از انتقال حرارت حریق به کابل و سوختن آن جلوگیری کنند.
به منظور افزایش ایمنی درساخت پروژه های عمرانی همانند مراکز آموزشی، سینما ها، مراکز تجاری و اداری، مراکز بهداشتی درمانی، برج های مسکونی، مراکز تفریحی و ورزشی و همچنین کارخانجات استفاده از پوشش های ضد حریق بسیار توصیه می شود.
به امید آنکه مدیران پروژه های عمرانی خصوصا مسکونی و صنعتی و نیز شرکت های مشاور در ساخت و ساز با بالا بردن اطلاعات خود در خصوص ایمن سازی سازه ها، با بکارگیری پوشش های ضد حریق در جلوگیری و محافظت از گسترش حریق در حین آتش سوزی در سازه ها نقش به سزایی داشته و در افزایش ایمنی در جوامع کوشا باشند.
**این محتوا صرفا تبلیغاتی است
