به گزارش مشرق، با نزدیک شدن به عید سعید فطر و زمان پرداخت زکات فطره(فطریه) و همچنین کفاره روزه، سؤالات زیادی به خصوص در این باره مطرح می‌شود، آنچه در ادامه می‌آید بیان مطالب کلی درباره کفاره روزه و سؤالات مبتلابه روزه‌داران در این زمینه است که با استفتاء از دفتر استفتائات رهبر انقلاب حضرت آیت‌الله خامنه‌ای بیان می‌شود:
مقدار کفاره افطار غیر عمد برای هر روز چقدر است؟
مقدار کفاره افطار غیر عمد برای هر روز یک مد طعام (750 گرم طعام) است، باید به فقیر داده شود، اگر بخواهد قیمت آن را پرداخت کند، باید مطمئن باشد که فقیر برای خرید نان مصرف می‌کند.
همچنین کفاره افطار عمدی روزه عبارت است از 60 روز روزه یا اطعام شصت فقیر یا دادن 60 مدّ طعام به 60 مسکین که سهم هر کدام یک مُدّ است و چنانچه قدرت بر روزه 2 ماه و یا اطعام 60 مسکین برای هر روز نداشته باشد، باید به هر تعداد فقیر که قادر است، غذا بدهد و احتیاط آن است که استغفار نیز بکند و اگر به هیچ وجه قادر بر دادن غذا به فقرا نیست فقط کافی است که استغفار کند، یعنی با دل و زبان بگوید «اَستَغفِرُالله»؛ از خداوند بخشایش میطلبم، کسی که به خاطر عدم توانایی بر روزه و غذا دادن به فقیر، وظیفهاش استغفار است، اگر بعدها تمکن پیدا کرد که روزه بگیرد یا به فقرا غذا دهد، انجام کفاره لازم نیست، گرچه احتیاط مستحب آن است که انجام داده شود.
کسی که میخواهد دو ماه کفاره روزه رمضان را بگیرد، باید 31 روز آن را پی در پی بگیرد و اگر بقیه آن پی در پی نباشد، اشکال ندارد.
زکات فطره را در چه راهی باید مصرف کرد؟
مصرف زکات فطره، همان مصرف زکات مال است ولی احتیاط آن است که با وجود فقیر در محل، به مصارف دیگر نرسد.
آیا کفّاره افطار عمدی روزه، با کفّاره مریض تفاوت دارد؟
آری، در دو مورد با هم تفاوت دارد: 1. در مقدار، 2. در مصرف. در کفّاره افطار عمدی روزه، باید برای هر روز شصت فقیر را سیر کند (یا به هر کدام یک مدّ طعام بدهد) و یا دو ماه روزه بگیرد. اما در کفّاره مریض، اگر بیماری تا رمضان آینده ادامه داشته باشد، باید برای هر روز یک مدّ طعام به فقیر بدهد.
در کفّاره افطار عمدی، اگر به شصت فقیر دسترسی دارد، نمی‌تواند به هر کدام از آنها بیشتر از یک مدّ طعام بدهد؛ ولی در کفّاره مریض این امر لازم نیست.
کسی که کفّاره روزه به گردن دارد، آیا می‌تواند آن را به تأخیر اندازد؟
آری، پرداخت کفّاره فوری نیست؛ ولی نباید در تأخیر آن سهلانگاری و کوتاهی کرد.
کسی که کفّاره روزه را تا چند سال به تأخیر اندازد، آیا چیزی بر مقدار آن افزوده می‌شود؟
خیر، چیزی بر آن افزوده نمی‌شود.
آیا کفّاره روزه را می‌توان به واجب النفقه پرداخت؟
کفّاره روزه را نمیتوان به واجب النفقه داد؛ ولی پرداخت آن به خویشاوندان اشکال ندارد.
آیا غیر سید، می‌تواند کفّاره روزه را به سید بدهد؟
آری، اشکال ندارد؛ ولی بهتر (احتیاط مستحب) است، به سید ندهد.
آیا کفّاره روزه را می‌توان در امور فرهنگی، جشن ازدواج و مانند آن صرف کرد؟
خیر، صرف آن در این امور جایز نیست و باید با آن فقیران را اطعام کرد.
اگر در کودکی در منزل پدری کفّاره روزه شامل فرد شود دادن کفّاره برعهده کیست؟
بر شخص نابالغ کفّاره واجب نیست و اگر بالغ شده و کفّاره به عهده او آمده، باید خودش بپردازد ولی ادای آن فوری نیست.
آیا زنی که به بچه شیر می‌دهد و روزه برای او ضرر دارد اگر روزه نگیرد بعداً باید کفاره نیز بدهد یا نه؟
باید به مقدار هر روزی که روزه را افطار می‌کند، یک مدّ طعام (تقریباً 750 گرم گندم یا نان یا برنج و یا مانند آن) به فقیر بپردازد و روزه را نیز قضا کند.
من حدود سه سال به علت بیماری و مصرف قرص از روزه گرفتن معاف بوده‌ام و به همین علت نمی‌توانستم قضای روزه را بجا بیاورم. فدیه را نیز نپرداختم. اما امسال بحمدالله سلامتی حاصل شد و توانایی پرداخت فدیه را نیز دارم می‌خواستم ببینم در مورد سه سال گذشته وظیفه من چیست؟ (لازم به ذکر است که قبلاً تحت تکفل پدر بوده‌ام اما از اول سال 84 استخدام شرکتی شده‌ام).
برای روزه‌هایی که در ماه رمضان به جهت بیماری افطار نموده و تا رمضان سال بعد هم این بیماری ادامه داشته، هر روز یک مدّ (حدود 750 گرم) طعام به عنوان فدیه به فقیر بپردازید و قضای آن روزه‌ها واجب نیست مگر ماه رمضان آخر در صورتی که پس از آن سلامتی حاصل و قدرت برگرفتن روزه‌های قضای آن را داشته باشید که در این صورت اگر تا رمضان سال بعد، قضای روزه‌ها را نگرفته باشید علاوه بر دادن مدّ طعام باید قضای آن را نیز بگیرید.
آیا در کفاره‌ای که باید 60 فقیر را اطعام کرد، می‌شود به یک فقیر 60 مرتبه غذا داد؟ یا پول آن را به یک فقیر داد تا با آن برای خود طعام تهیّه کند؟
نمی‌تواند یک فقیر را بیش از یک بار سیر نماید یا به او بیش از یک مدّ طعام بپردازد.
اگر بر فدیه چند سال بگذرد، حکم آن چیست؟ آیا چیزی بر آن افزوده می‌شود؟
چیزی بر آن افزوده نمی‌شود، ضمن آنکه دادن فدیه واجب فوری نیست.
علماء نسبت به 4 گروه می‌فرمایند باید فدیه پرداخت کرد: پیرمرد، پیرزن، ذوالاطاش، حامل و مرضعه. حال بعضی علماء می‌فرمایند: «لا یجزی الاشباع عن المد فی الفدیة» سیرکردن فقیر کافی نیست و باید یک مد طعام به فقیر تملیک کرد همچنان که در آیه 184 بقره فرموده: «فدیة طعام مسکین» و نفرموده اطعام مسکین. نظر حضرت عالی چیست؟
کسانی که در ماه رمضان مجاز به افطار روزه هستند ولکن باید برای هر روز فدیه بدهند، در دادن فدیه در این موارد سیر کردن فقیر کافی نیست بلکه باید یک مدّ طعام برای هر روز به فقیر بدهند.
بر اینجانب 60روز، روزه (کفّاره واجب) واجب بود. در 31 روز اول، روز 29 مصادف با عید قربان شد که روزه در آن روز حرام است و دیگر ادامه ندادم. آیا می‌توانم این چند روز روزه را به عنوان روزه‌های غیرمتوالی گرفته و 31 روز روزه متوالیِ دیگر بجا آورم؟
اگر روز سی‌ام و سی و یکم را متولیاً روزه نگرفته‌اید روزه‌های قبلی صحیح نیست بلکه باید ترتیب حفظ شود یعنی اول روزه‌های مشروط به توالی را بگیرد و سپس روزه‌های غیر مشروط به توالی را.
اگر کسی به علت ضعف و بیماری نتواند به ازای هر روز روزه‌ای که باطل کرده 60 روز روزه قضای آن را بجا آورد و به طور مستقل هم درآمدی نداشته باشد که کفاره آن را بپردازد، وظیفه او چیست؟
قضای روزه واجب است ولی نسبت به کفّاره‌ی افطار عمدی روزه ماه رمضان، چنانچه قدرت بر روزه دو ماه و یا اطعام شصت مسکین برای هر روز نداشته باشد، باید به هر تعداد فقیر که قادر است غذا بدهد و احتیاط آن است که استغفار نیز بکند و اگر به هیچ وجه قادر به دادن غذا به فقرا نیست فقط کافی است که استغفار کند یعنی با دل و زبان خود بگوید: «استغفرالله (از خداوند بخشایش میطلبم)».
از چند سال گذشته کفّاره روزه بدهکار هستم. آیا می‌توانم در طول سال در چند نوبت آن را پرداخت کنم؟
مانع ندارد.
اینجانب متأسفانه به دلیل کاهلی و... نتوانسته‌ام برخی از روزه و نمازهای سال‌های قبل را قضا نمایم اکنون و در حال حاضر چگونه می‌توانم قضای روزه‌ها و نمازها را به جای آورم؟
روزه‌هایی که از روی عذر خورده‌اید قضای آن واجب است و در فرض مذکور که تا رمضان آینده قضا نکرده‌اید واجب است علاوه بر قضا برای هر روز یک مدّ طعام (هفتصد و پنجاه گرم گندم، جو، آرد و مانند آن را) به فقیر بدهید و روزه‌هایی که عمداً نگرفتید واجب است ضمن قضای آنها برای هر روز یا شصت روز روزه بگیرید یا شصت مسکین را اطعام کنید. چنانچه در شهر خود دسترسی به شصت فقیر ندارید واجب است کفاره را به شهر دیگری ببرید و اگر آن هم میسّر نیست واجب است منتظر بمانید تا در آینده به شصت فقیر در شهر خود دسترسی پیدا کنید. و اگر کمتر از عددی که می‌خواهید وجود داشت، می‌توانید بطور مکرر طعام را به آنان بدهید تا عدد را تکمیل کنید و احتیاط آن است که تکرار را در ایام متعدد انجام دهید. و اما نمازهایی که به هر جهت فوت شده واجب است قضا شود و کفاره ندارد.د
در ماه مبارک رمضان روزه‌ی یک روز من باطل شد که باید به جای آن 61 روز کفاره آن را می‌گرفتم من همه روزه‌های کفاره را گرفته‌ام اما مطمئن نیستم که 30 روز پشت سر هم گرفته‌ام یا 31 روز، اکنون تکلیف من چیست؟
اگر روزه‌های کفاره را گرفته‌اید و در وقت روزه گرفتن متوجه بودید که 31 روز آن باید پشت سر هم باشد، شک و تردید فعلی اعتبار ندارد.
کفاره روزه عمد یا غیرعمدی امسال را چه زمانی باید پرداخت کرد؟
کفاره روزه غیرعمد امسال را باید ماه رمضان سال آینده به شرط برطرف شدن عذر (تا رمضان سال بعد) ادا کرد.
بنابراین اگر بر اثر عذر شرعی روزه ماه رمضان را نگرفته، فقط قضا بر او واجب است و اگر قضا را بعد از ماه رمضان تا ماه رمضان سال بعد، بدون عذر شرعی به تأخیر انداخته، فدیه بر او واجب است، یعنی باید برای هر روز یک مد طعام به فقیر (کفاره) بدهد.
اگر قضای روزه ماه رمضان را به علت استمرار عذری که مانع روزه گرفتن است تا ماه رمضان سال آینده به تأخیر انداخته باشند، قضای روزه‌هایی که از آنان فوت شده کافی است و واجب نیست برای هر روزی یک کفاره بدهند، هر چند احتیاط در جمع بین قضا و فدیه است. ولی اگر تأخیر در قضای روزه به خاطر سهلانگاری و بدون عذر باشد، جمع بین قضا و فدیه بر آنها واجب است.
کفاره روزه عمد را هر زمانی که توانست باید ادا کند.
کسی که کفاره زیادی بر عهده دارد، آیا می‌تواند آن را تقسیط کند یا باید یکجا پرداخت شود؟
می‌تواند تقسیط کند.
به گزارش فارس، میزان وجوهات شرعی اعلام شده از سوی پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری در خصوص حداقل فطریه برای هر نفر 70،000 ریال، کفاره یک ماه روزه قضا 8،000،000 ریال، کفاره یک روز قضای روزه عمد (اطعام 60 فقیر) 1،200،000 ریال، کفاره یک روز قضای روزه عذر 20،000 ریال اعلام شده است.
